De doktersvis is een van de bekendste ter wereld. Dankzij de Disney-film "Finding Nemo" en het vervolg, met Dory als hoofdrolspeler, een blauwe chirurg. Naast een personage op het scherm is het echter een exemplaar met een leven op het rif.
Met de naam doktersvissen zijn verschillende soorten bekend die gegroepeerd zijn in de familie Acanthuridae. Ze vallen op door hun opvallende en heldere kleuren, daarom worden ze vaak veel gebruikt in aquaria. In deze regels brengen we u alles wat met hen te maken heeft, hun leefgebied, hun kenmerken, hun voortplanting en andere belangrijke aspecten, mis niets.
Habitat
Deze vissen zijn marien en komen voor in de tropische en subtropische wateren van de wereld (hoewel afwezig in de Middellandse Zee). Het zijn bewoners van koraalriffen, met de grootste diversiteit geconcentreerd in de Stille Oceaan en de Indische Oceaan.
Specifieke niches verschillen per soort. Zo kunnen we er bijvoorbeeld enkele vinden die de voorkeur geven aan kustgebieden met onder andere golven, zand- of rotsbodems.
Surgeonfish-kenmerken
De acanthuridae hebben een eigenaardig uiterlijk, een zijdelings afgeplat lichaam en monden met weinig afmetingen. Over het algemeen zijn dit kleine vissen die niet langer zijn dan 40 centimeter. Sommige exemplaren kunnen echter groter zijn. Ze hebben opvallende kleuren, waardoor ze erg mooi zijn, ideaal voor aquaria.
De kenmerkende aspecten van deze groep zijn de scherpe stekels of platen, waarmee ze zichzelf verdedigen tegen hun vijanden. Bovendien hebben ze vrij grote rug- en anaalvinnen, die een groot deel van de lengte van het lichaam beslaan. De staart heeft een eigenaardige afgeknotte of halvemaanvormige vorm.
Seksueel dimorfisme is aanwezig bij sommige soorten, dat wil zeggen dat mannetjes en vrouwtjes verschillend zijn. Met name qua grootte of bepaalde aspecten van de morfologie.
Een zeer populaire soort is de blauwe doktersvis (Paracanthurus hepatus), met een zeer opzichtige kleuring, intens blauw met zwarte strepen en zijn gele staart, evenals de rand van zijn borstvinnen.
Gedrag
Deze vissen zijn overdag actief, dus 's nachts zoeken ze een schuilplaats om zichzelf te beschermen. Ze vertonen een versnelde groei in de vroege stadia van ontwikkeling. Ze vallen ook op door hun lange levensduur, aangezien de meeste exemplaren meer dan 30 jaar oud worden. Tijdens het voortplantingsseizoen is het gebruikelijk om gevechten tussen mannetjes te zien.
Een interessant aspect van deze vissen is dat ze kleine of grote groepen kunnen vormen voor voeding of voortplanting (zelfs met andere soorten). Hoewel er taxa zijn die deze gewoonten niet volgen en individueel worden onderhouden.
Eten
De meeste Razorfish zijn herbivoor, maar er zijn ook organismen die kleine dieren consumeren. Hun dieet is breed, ze kunnen plankton, algen en detritus bevatten. Ook de tanden vertonen deze variëteit. De mond heeft meestal een rij scherpe delen. Ze kunnen migraties uitvoeren om zich te voeden, van oppervlakkige zones naar andere met grotere diepten.
Een merkwaardig feit is dat sommige van deze mooie zwemmers, samen met de algen, een grote hoeveelheid sedimenten eten die het spijsverteringsproces bevorderen. Ze doen dit omdat ze dikwandige magen hebben die de geconsumeerde stoffen kunnen weerstaan.
Dankzij hun eetgewoonten spelen doktersvissen een zeer belangrijke rol in de energiebalans van koraalriffen, waarbij ze de energie van planten transformeren. Daarnaast zijn ze met hun migraties betrokken bij het transport en de recycling van nutriënten.
Hoe planten doktersvissen zich voort?
De reproductie van de leden van deze familie is seksueel, met eierproductie (ovipaar) en externe bevruchting. Er worden verschillende strategieën gebruikt zoals aggregaties, de vorming van harems, migraties en ook het paaien in voedselgebieden. Sommige soorten lijden aan sequentieel hermafroditisme, dat wil zeggen dat ze tijdens hun leven van geslacht kunnen veranderen.
Het meest voorkomende voortplantingsgedrag is spawnen in groepen. Een dergelijke leg kan het hele jaar door plaatsvinden met een variabele eierproductie. Sommige exemplaren vertonen kleurveranderingen tijdens het uitzetten en gevechten tussen mannetjes.
Er is geen ouderlijke zorg in deze groep. Het uitkomen van de eieren vindt plaats 2 of 3 dagen na het paaien en bevruchten. Tijdens hun levenscyclus doorlopen ze een pelagisch larvale stadium (gehandhaafd in diep water). Over het algemeen vindt geslachtsrijpheid plaats tussen de leeftijd van 1 en 2 jaar en de lengte van de exemplaren is variabel.
Behoudsstatus
De Acanthuridae zijn verdeeld in 6 geslachten, waaronder in totaal 83 soorten. Hoewel de meeste niet met uitsterven worden bedreigd, is er volgens de International Union for Conservation of Nature (IUCN) één exemplaar als kwetsbaar aangemerkt. Het is Acanthurus chronixis, chronixis of veroordeelde doktersvis, bedreigd door intensief verzamelen en vissen.
Een latente bedreiging voor deze soorten is de vernietiging van 's werelds koraalriffen, het product van meerdere factoren. Deze omvatten temperatuurstijgingen, extractie, verzuring van de oceaan, vervuiling en ziekte.
Chirurgen zijn fascinerende vissen dankzij hun uiterlijk, kleur en gedrag. Zoals u zich heeft kunnen realiseren, vervullen ze hun rol in het ecosysteem, maar hun voortbestaan wordt bedreigd door intensieve collecties en de vernietiging van riffen waarin de mens een grote verantwoordelijkheid heeft.Het kan echter ook een deel van de oplossing zijn om een betere wereld te realiseren voor deze kersverse zwemmers.