De natuurlijke wereld blijft ons verbazen. Relaties tussen roofdier en prooi zijn in feite een wapenwedloop om te overleven. In deze dynamiek worden werkelijk verbazingwekkende evolutionaire strategieën ontwikkeld. Een voorbeeld hiervan is de sprinkhaanmuis en zijn immuniteit voor gif.webp.
Weet jij iets over dit schattige knaagdier? Hoe is het mogelijk dat een dier volledig immuun is voor de gif.webpstoffen van bepaalde geleedpotigen? Hier geven we je het antwoord op deze vragen.
Over sprinkhaanmuizen
Deze kleine knaagdieren zijn een groep gewervelde dieren die behoren tot het geslacht Onychomys.Dit geslacht heeft slechts drie soorten, die voornamelijk verspreid zijn over de Verenigde Staten (onder andere Texas, Arizona en Nevada) en Mexico. Dit zijnOnychomys arenicola, Onychomys leucogaster, enOnychomys torridus.
Ondanks zijn verwantschap met de muis Mus musculus, heeft dit geslacht van kleine zoogdieren verschillende opvallende kenmerken zoals deze:
- Haar lichaam is 9 tot 12 centimeter lang. De staart bereikt over het algemeen geen zeven centimeter.
- Ze zijn bruin of grijsachtig van kleur, met een witte buik die lijkt op die van veel hamsters.
- Wat het meest verschilt van andere knaagdieren, is hun gedrag: deze muizen zijn geboren roofdieren en besluipen hun prooi op dezelfde manier als katten. Ze staan bekend om hun ongewone agressiviteit.
- Ze voeden zich met sprinkhanen, schorpioenen, duizendpoten, spinnen, kleine slangen en zelfs andere knaagdieren.
- Als opvallend kenmerk verdedigen sprinkhaanmuizen hun territorium met karakteristiek gehuil.
Heel anders dan een huismuis toch? Toch is zijn meest fascinerende kenmerk ongetwijfeld zijn immuniteit voor het gif.webp van de schorpioenen waarop hij jaagt. Deze vreemde evolutionaire aanpassing wekt al jaren de interesse van onderzoekers.
Waarom is dit knaagdier immuun?
De sprinkhaanmuis is immuun voor het gif.webp van de schorpioen Centruroides sculptureatus. Een studie gepubliceerd in het tijdschrift Science in 2013 probeert deze vreemde evolutionaire aanpassing te beantwoorden:
Het gif.webp van deze schorpioenen bevat neurotoxinen, die inwerken op het centrale zenuwstelsel en de bloedsomloop van het dier dat ze steken, waardoor hun zintuiglijke capaciteit wordt verstoord.
Het geval van dit knaagdier en de schorpioen is een duidelijk voorbeeld van co-evolutie. Hoe giftiger het gif.webp dat door de ongewervelde dieren is ingeënt, hoe geavanceerder het ontsnappingsmechanisme van de muis. Maar hoe doe je dat?
Biochemie Vraag
In dit geval komt de immuniteit van de muis voort uit een mutatie in de cellulaire mechanismen die pijn overbrengen. Om het simpel te houden, zeggen we gewoon dat dit knaagdier een speciaal aminozuur heeft, dat het actiepotentieel van het gif.webp verhindert en alle omringende pijnreceptorneuronen neutraliseert.
Bovendien lijkt het gif.webp elke vorm van pijn door het hele lichaam van de muis te deactiveren, waardoor hij zijn prooi verder kan doden, zelfs als hij schade aanricht.
In de natuurlijke wereld wordt niets aan het toeval overgelaten: bijna geen enkel dier heeft dit soort strategie ontwikkeld om met giftige dieren om te gaan, aangezien het energetisch zeer kostbaar kan zijn.
Bovendien zijn er in de meeste omgevingen niet-giftige prooien die je kunt vangen in plaats van je leven te riskeren tegen een potentieel giftige geleedpotige. Dit is niet het geval bij de sprinkhaanmuis, aangezien schorpioenen, omdat ze in woestijnen en dorre gebieden leven, op bepaalde tijden mogelijk de enige beschikbare voedselbron zijn.
Agressiviteit en temperament
Naast hun gewelddadige gedrag tegenover hun prooi, die ze doden met herhaalde beten in hun kwetsbare gebieden, vertonen deze muizen ook agressie tegenover hun metgezellen.
In de weinige experimenten waarbij ze samen met andere muizen in gevangenschap werden gehouden, doodden deze dodelijke knaagdieren ze uiteindelijk en aten ze hun lijk op.
Waarom zoveel vijandigheid?
Dit dier staat in schril contrast met zijn andere verwanten, aangezien Europese veldmuizen zoals Apodemus sylvaticus worden gekenmerkt door hun ongrijpbare en vredige karakter. Het antwoord op dit verschil is te vinden in de verscheidenheid aan voeding en de schaarste aan middelen.
Veel knaagdieren zijn omnivoor of strikt herbivoor, dus ze hebben een (bijna) onbeperkte beschikbaarheid van voedsel als ze genoeg tijd besteden aan het zoeken, aangezien er bijna altijd groenten en zaden zijn in het mediterrane ecosysteem.
Dit is heel anders in het geval van sprinkhaanmuizen, omdat ze in droge omgevingen leven en strikt vleesetend zijn, kan het aantal prooien zeer beperkt zijn. Dit zou zich vertalen in een evolutionaire strategie gebaseerd op extreme agressiviteit: "laat de prooi niet ontsnappen, aangezien dit misschien het enige voedsel is dat je de hele dag krijgt."
