De lipvis (Cheilinus undulatus) is een van de grootste rifvissen ter wereld en is het grootste lid van de lipvisfamilie. De naam komt van de bult op zijn kop, die een zekere gelijkenis vertoont met de hoed van Napoleon Bonaparte.
Vanwege zijn enorme omvang en levendige kleuren is het een van de beroemdste vissen onder de riffen. Er wordt naar gezocht om het te observeren terwijl het duikt en om het te vangen, wat zijn populaties in gevaar heeft gebracht. Als je je wilt verdiepen in deze vraag en deze prachtige vis beter wilt leren kennen, lees dan verder.
Wrasse lipvishabitat
De lipvis is een lipvis uit de Indo-Pacific.Het leeft in warme wateren - tussen 23 en 28 ºC - en in de diepe gebieden van koraalriffen, op een diepte van ongeveer 60 meter. Zijn leven speelt zich af in ruimtes die verduisterd zijn door de dichte begroeiing. De omvangrijke algen beschermen hem tegen roofdieren en vissers.
Deze vissen veranderen hun voorkeuren echter afhankelijk van hun mate van volwassenheid. De jonge frequent ondiep water. De volwassenen van hun kant zwemmen op grotere diepten, op plaatsen met steile hellingen, gangen en kanalen.
Fysieke kenmerken
De enorme omvang is een van de meest opvallende kenmerken. Dit waterdier kan meer dan 2 meter lang worden en 200 kilo wegen. De soort vertoont een duidelijk seksueel dimorfisme, waarbij de mannetjes veel groter zijn dan de vrouwtjes.
De lipvis v alt ook op door het uitsteeksel op zijn voorhoofd, driehoekig van vorm, dat ook geleidelijk accentueert met de leeftijd van het exemplaar. Hij heeft dikke lippen die zijn krachtige tanden beschermen, waarmee hij de schelpen breekt van de weekdieren die hij eet.
De kleur trekt ook de aandacht, met elektrisch blauwe, paarse of intens groene schubben. Er zijn ook verschillen tussen de geslachten voor dit kenmerk, aangezien het vrouwtje minder intense kleuren heeft, zoals grijs of koffiebruin.
De lipvis heeft ook jeugdige kleuren. In dit stadium kan het roodachtige, oranje of groenachtige schubben hebben.
Wrasse-gedrag
Dit is een sedentaire soort met gewoonten overdag. Doktersvissen hebben een schuilplaats en foerageergebied en zijn redelijk routinematig, dus je zult ze niet te ver van hun gebruikelijke foerageergebied zien.
Het zijn meestal solitaire vissen die zich beperken tot hun foerageergebied. Soms kunnen ze zich echter verenigen in kleine groepjes van 2-4 individuen.
Napoleon visdieet
Cheilinus undulatus is vleesetend en zijn dieet bestaat uit weekdieren, schaaldieren en asteroïden. Het is een opportunistisch roofdier, omdat het zich kan voeden met giftige prooien of met verdedigingstechnieken, zoals de stekels van de zee-egel.
De dikke lippen die dit dier heeft, beschermen het tegen mogelijke wonden en lekke banden van zijn prooi. Dit, toegevoegd aan de sterkte van zijn tanden, maakt hem in staat exoskeletten van zee-egels, zeesterren, slakken en meer soorten te verpletteren zonder enige schade op te lopen.
Dit dieet werkt ten gunste van het behoud van de soort, aangezien ze een prooi zijn die andere soorten niet willen of niet kunnen consumeren, dus ze hebben geen externe concurrentie.
Reproductie van de lipvis
De seksuele rijping van de lipvis is laat: tot een leeftijd van 5 of 7 jaar kan hij geen nakomelingen krijgen. De beschikbare informatie over het voortplantingsproces is tegenwoordig echter schaars.
Het is een protogyne hermafrodiete soort, die wordt geboren met beide voortplantingsorganen en in staat is om zowel het mannetje als het vrouwtje te manifesteren op het moment van geboorte. Afhankelijk van de kenmerken van de groep waarin deze exemplaren worden geboren, kan hun geslacht veranderen naarmate ze volwassen worden.
Mannen die als man worden geboren, veranderen hun hele leven niet, maar vrouwen kunnen zich, als er geen mannen in de buurt zijn, ontwikkelen tot het andere geslacht. Wanneer dit gebeurt, wordt er gezegd dat het exemplaar een supermannetje is geworden.
Supermannetjes zijn groter en feller gekleurd dan jonge mannetjes. Ze trekken een groep vrouwtjes aan met wie ze zich voortplanten en gedragen zich ook territoriaal met het gebied waarin ze paaien.
In het geval van vrouwtjes gaan ze naar een nabijgelegen waterstroom, waar ze zullen paaien zodat de eieren uitkomen in een gebied dicht bij de oppervlakte -en een beetje ver van hun gebied binnen het rif-. Ze vertonen geen ouderlijke zorg.
Behoudsstatus
Wrasse is momenteel geclassificeerd als "Bedreigd (EN)" op de Rode Lijst van de International Union for Conservation of Nature (IUCN) en staat vermeld in CITES-bijlage II. De bestanden die het meeste risico lopen bevinden zich in de Filipijnen en voor de kust van Maleisië en Indonesië, waar vaak levende rifvissen worden verhandeld.
Bedreigingen voor de lipvis
De bedreigingen die voortkomen uit menselijk handelen zijn geconcentreerd in niet-duurzame visserij. Er zijn twee vormen van jagen in hun gebieden: met een harpoen en door verdunning van chemicaliën.
Deze laatste strategie bestaat uit het 's nachts verspreiden van cyanide in de gebieden waar de lipvis rust. Dit gif.webp veroorzaakt verlamming van de vis, zodat de duiker hem veilig kan vangen. Deze tactiek bedreigt niet alleen de lipvis, maar beschadigt ook het koraal en de flora en fauna die in de omgeving leven.
Andere keren vernietigt de visser de koralen direct om het exemplaar te vinden, met gereedschap of met dynamiet.
Behoud van lipvissen
Het behoud van deCheilinus undulatus was een initiatief van de International Union for Conservation of Nature (IUCN), waardoor het de status van bedreigde diersoort kreeg. Vanaf dat moment werden er legale en instandhoudingsprojecten gestart om te voorkomen dat het dier in zijn oorspronkelijke verspreidingsgebied zou uitsterven.
Sinds 1995 heeft de Republiek der Maldiven de export van de soort verboden, waarmee de intensieve jacht is gestopt. Hierdoor zijn de lipvispopulaties de afgelopen 9 jaar opmerkelijk toegenomen.
Bijgevolg is de gezondheid van het koraalecosysteem op bepaalde gebieden ook verbeterd.
Andere landen hebben hun jacht of export om economische redenen echter niet verboden, dus de totale lipvispopulatie blijft afnemen. Internationale druk - die op zijn beurt voortkomt uit druk van de bevolking - voor zijn bescherming is de laatste hoop van deze prachtige vis, zodat hij op de riffen kan blijven surfen.