De vleermuisvis (Platax pinnatus) behoort tot de epiphid-familie, ook wel bekend als platacids. Dit dier ondergaat gedurende zijn hele leven een grote transformatie in termen van morfologie en kleuren, wat het zeer aantrekkelijk maakt in de ogen van amateur- en professionele wetenschappers.
In dit artikel geven we je een overzicht van de biologie van deze opvallende vis. Als je zin hebt om je te verdiepen in de gevarieerde wereld van koraalriffen, dan is dit een goed startpunt.
Batfish Habitat
Het leefgebied van de vleermuisvis is beperkt tot de westelijke Stille Oceaan, van de Ryukyu-eilanden tot Australië en tot de Rode Zee. Er zijn ook meldingen van waarnemingen in de Indische Oceaan, hoewel deze niet volledig zijn geverifieerd.
Het bezoekt koraalriffen op diepten tussen 2 en 50 meter en volwassenen zwemmen meestal alleen in diepe gebieden. Wanneer ze echter open water betreden of jonge vissen zijn, vertonen ze een meer kuddegedrag en bewegen ze zich in ondiepe gebieden van mangroven en riffen.
Fysieke kenmerken
In zijn natuurlijke omgeving kan Platax pinnatus tot 75 centimeter lang worden, hoewel hij in gevangenschap wordt beïnvloed door de grootte van het aquarium en meestal niet groter wordt dan 45 centimeter. Zijn lichaam is zijdelings samengedrukt, waardoor het een plat uiterlijk krijgt. Het heeft zeer langwerpige rug- en anaalvinnen in het begin van zijn ontwikkeling, maar in zijn volwassen fase groeit hij meer in de lengterichting.
Als ze jong zijn, is hun kleur donker of zwart met een oranje lijn die over de hele omtrek van hun lichaam loopt. Naarmate het exemplaar groeit, worden enkele oranje lijnen zichtbaar op de zijkanten, totdat ze op volwassen leeftijd zilveren en zwarte strepen worden.
De bek wordt ook langer naarmate deze vissen groeien, net als de kop, die een concave vorm aanneemt. Er zijn geen verschillen tussen mannen en vrouwen in termen van deze transformaties - ze vertonen geen seksueel dimorfisme.
Tot slot moet worden opgemerkt dat deze dieren verschillende rijen kleine afgeplatte tanden hebben met drie knobbels. Ze hebben ook tanden op de vomer, maar niet op het gehemelte. Ze missen stekels op het operculum.
Vleermuisvissoorten
Hoewel we het uiterlijk van Platax pinnatus hebben beschreven, moet worden opgemerkt dat het geslacht Platax 5 levende soorten en 4 reeds uitgestorven soorten heeft. Ondanks dat het zeevissen zijn, kunnen ze zich aanpassen aan omgevingen met minder zout water, zoals riviermondingen. Hierdoor zijn er bepaalde variaties die aanleiding hebben gegeven tot de volgende soorten:
- Platax batavianus: Als volwassen vissen zijn deze vissen zilver met een donkere streep die door het oog gaat. Hun vinnen zijn donker en ze worden meestal gevonden in matig diep water, vlakbij de kust.
- Platax boersii: Juvenielen hebben extreem langwerpige verticale vinnen, waardoor ze meer op de voorgrond treden als een driehoek. Zijn kleur is zilvertinten en het is een veel meer gezellige soort dan de andere, aangezien hij zich concentreert in grote scholen.
- Platax orbicularis: zijn lichaam is een beetje anders dan de rest van de soort, bijna meer vergelijkbaar met een maanvis dan met een vleermuisvis. Het uiterlijk is gecomprimeerd en kort, waardoor het een enigszins ovale vorm heeft, geaccentueerd door de vereniging van de rug- en anaalvinnen.
- Platax teira: Van opzij gezien heeft het een ovaal lichaam met een kleine uitstulping op het caudale deel van het hoofd. Dit taxon is meestal zilver, grijs of bruinachtig.
Soort van het geslacht Ogcocephalidae
Het uiterlijk van dit geslacht van vleermuisvissen is minder esthetisch, maar niet minder nieuwsgierig. Ze hebben nog steeds een langwerpige snuit, maar hun lichaam is horizontaal afgeplat en volgt de lijn van de zeebodem.De meest karakteristieke soorten van dit geslacht zijn deze:
- Roodlipvleermuisvis (Ogcocephalus darwini): Bekend om de intens rode kleur van zijn lippen, gebruikt hij zijn borstvinnen om langs de zeebodem te bewegen in plaats van te zwemmen.
- Nose Devilfish (Ogcocephalus vespertilio): glijdt langs de zeebodem en voedt zich met ongewervelde dieren die hem naderen terwijl hij in het zand begraven ligt.
- Tapacaminos Vleermuisvis (Ogcocephalus nasutus): hij bezoekt meestal de zeebodem van riffen, maar ook rotsen en koralen, waar hij zich camoufleert om zijn prooi te vangen. Het voedt zich ook met algen.
Batfish Gedrag
Zoals eerder vermeld, is het een solitaire vis, behalve wanneer hij jong is of de open zee op moet. Hoewel ze verlegen en schichtig zijn, zijn het ook nieuwsgierige vissen en zullen ze objecten benaderen - en zelfs mensen - die in hun omgeving zijn verschenen.
Groeperen op open zee volgt een nogal interessante verdedigingsstrategie tegen roofdieren: verenigd in een grote school is het voor een roofdier moeilijker om een specifieke prooi te selecteren. Bovendien, door op een gecoördineerde manier te zwemmen, wekken deze vissen de indruk een enkel dier te zijn, maar groot van formaat.
Batfish Dieet
Ondanks dat ze tot verschillende families behoren en het indrukwekkende verschil qua uiterlijk tussen hen bestaat, hebben alle soorten vleermuisvissen een vergelijkbaar dieet en zijn ze alleseters. Toch kun je de voorkeuren van beide groepen scheiden:
- De vleermuisvis van het geslacht Platax voedt zich meestal met kwallen, vissen en kleine schaaldieren. Het vult het aan met zoöplankton, zoöbenthos, planten en algen.
- Het geslacht Ogcocephalidae, van zijn kant, wordt vertegenwoordigd door een niet-strikt visetend "type" dier: zijn dieet is bijna uitsluitend gebaseerd op kleine vissen die hij aantrekt met behulp van een filament op het bovenste deel van zijn lichaam , met behulp van alsof het een hengel is.
Uit een in Australië uitgevoerd onderzoek bleek dat vleermuisvissen effectiever waren dan sommige plantenetende dieren - zoals papegaaivissen of doktersvissen - als het ging om het elimineren van invasieve algen in riffen en kustgebieden. Deze studie is gepubliceerd in het tijdschrift Current Biology en heeft veel hoop gebracht voor het behoud van het rif.
Batfish Reproductie
Platax pinnatus is een eierleggende soort van uitwendige bevruchting. Het mannetje verzamelt tijdens het broedseizoen een harem van vrouwtjes. Informatie over de voortplanting is echter schaars, aangezien het een soort is die veel lijdt in gevangenschap en niet in staat is om in een huiselijke omgeving te broeden.
Daarom, als je overweegt een van deze dieren in je aquarium te adopteren, houd er dan rekening mee dat het hoogstwaarschijnlijk uit zijn natuurlijke omgeving is gehaald - een handeling die in veel regio's bij wet verboden is.
Behoudsstatus
Over het algemeen hebben alle soorten vleermuisvissen een stabiele populatie. Velen van hen verkeren echter in een staat van de minste zorg vanwege de bedreigingen van koraalriffen. Het is waarschijnlijk dat de verspreidingsgebieden van sommige van deze soorten de komende jaren zullen afnemen.
Als je ziet dat een soort niet ernstig wordt bedreigd, kan je vaak denken dat je je er geen zorgen over hoeft te maken. Bij rifdieren gaat het in ieder geval niet zozeer om elk dier afzonderlijk te beoordelen, maar om wat het bijdraagt aan de balans van het ecosysteem. Om voor de natuur te zorgen, mogen we niemand vergeten.
