De diepten van de oceaan, waar licht niet bestaat, verbergen talloze geheimen. In deze vrijwel onontgonnen wereld en bijna onaangetast door menselijke invloeden, heeft de fauna ongelooflijke vormen ontwikkeld, zo vreemd aan onze waarneming dat ze moeilijk te begrijpen zijn met het blote oog. De pelikaanvis is daar een duidelijk voorbeeld van.
Van deze verzameling monsterlijke wezens is vooral de pelikaanvis (Eurypharynx pelecanoides) ongeloofwaardig. Het lijkt overvloedig en goed verspreid te zijn, hoewel het door mensen zelden in het wild wordt gevonden. Daarom blijft de biologie ervan grotendeels onbekend.
Toch heeft deze soort enig contact met mensen, aangezien sinds de jaren 70 honderden exemplaren in visnetten zijn gevallen, vooral in de Atlantische Oceaan. Als je meer wilt weten over deze buitenaards uitziende vis, zijn leefgebied, kenmerken en staat van instandhouding, nodigen we je uit om dit artikel verder te lezen.
Pelican Fish Habitat
De pelikaanvis (Eurypharynx pelecanoides) heeft een zeer uitgebreide verspreiding. Het komt voor in gematigde en tropische oceanen over de hele wereld en beslaat een breed scala aan diepten. Het kan worden gevonden van 500 tot 7.625 meter diep, hoewel het vaker voorkomt tussen 1.200 en 1.400 meter.
Dit komt overeen met de bathyale of bathypelagische zone. Zonlicht bereikt dit gebied niet, dus de duisternis is bijna volledig. Dit voorkomt dat typische oppervlakte-organismen fotosynthetiseren, dus er zijn nauwelijks primaire producenten in dit deel van de waterkolom.Daarnaast is de druk erg hoog en de temperaturen laag.
Dit alles stelt enorme evolutionaire eisen aan levensvormen in de diepzee, die sterk zijn geconditioneerd en getransformeerd om hun huidige representatieve uiterlijk te bereiken. De pelikaanvis is een duidelijk voorbeeld van aanpassingen aan een onherbergzame omgeving, zoals we hieronder zullen zien.
Fysieke kenmerken
Deze soort behoort tot de orde Anguilliformes. Daarom kan worden gezegd dat het een a altype is, dat intuïtief is dankzij enkele van zijn fysieke eigenschappen. Door aanpassingen aan het bathypelagische leven is het echter verwijderd van meer typische palingen.
Deze vissen worden bijna nooit levend waargenomen, omdat het verkennen van hun ecosystemen erg moeilijk is voor mensen. Hoewel ze soms door visnetten naar de oppervlakte worden gesleept, zijn hun lichamen kwetsbaar en beschadigd door de drukverandering tijdens de opstijging.Daarom zijn de geviste exemplaren sterk veranderd.
Pelikaanvissen lijken tussen de 50 centimeter en 1 meter lang te zijn. Zijn lichaam is eenvoudig, zijdelings afgeplat en volledig zwart. Ze hebben een lange, dunne, zweepachtige staart die taps toeloopt naarmate hij van het lichaam af beweegt. Zijn vinnen zijn afwezig of sterk verminderd.
Het meest opvallende aspect is de enorme kop van dit dier, die het grootste deel van de lichaamslengte in beslag neemt. Dit kopgebied draagt een onevenredige mond, met gigantische kaken die uitsteken en zich naar achteren uitstrekken. Deze structuren dragen een zeer uitbreidbaar membraan.
De kaken kunnen in de zijkanten van het lichaam worden weggestopt, waardoor een meer conventioneel palinguiterlijk ontstaat, maar ze kunnen ook loodrecht op beide zijden van het lichaamsvlak staan.
Op bepaalde momenten zwellen pelikaanvissen hun membraan erg op, dat bijna het hele lichaam beslaat. Hierdoor zien ze eruit als een erg opgeblazen ballon of kikkervisje, met de dunne, afgeplatte staart die van achteren uitsteekt.
Tot slot moet worden opgemerkt dat de ogen van deze paling klein zijn en zich aan de bovenkant van het hoofd bevinden, voor de kaak. Over het algemeen lijkt het uiterlijk van het dier buitenaards en kan het als grotesk worden omschreven.
Gedrag en ecologie van pelikaanvissen
Nogmaals, er is heel weinig bekend over de manier van leven van dit dier. Hun dieet is afgeleid door studies van hun maaginhoud. Dit is niet erg selectief en omvat schaaldieren, koppotigen, algen, vissen en diverse andere ongewervelde zeedieren. Dankzij zijn enorme bek en flexibele lichaam kan hij grote prooien verorberen.
Tot een paar jaar geleden was dit dier nog nooit zien eten. Onderzoekers slaagden er echter in om in 2018 jacht op E. pelecanoides vast te leggen, een mijlpaal voor 's werelds mariene biologen die gespecialiseerd zijn in vreemde wezens.
Deze video's laten zien dat pelikaanvissen actief jagen en hun prooi achtervolgen.De grote opblaasbare mond vergroot de kans om zijn slachtoffers te vangen. Hoewel het observeren van het gedrag uit de eerste hand fascinerend is, is dit in tegenspraak met eerdere hypothesen die meer passieve strategieën suggereerden.
Wat de voortplanting betreft, deze vissen zijn eierleggend. Bovendien wordt aangenomen dat ze semelparous zijn. Dit betekent dat ze zich in hun leven slechts één keer voortplanten, waarna ze sterven en plaats maken voor de volgende generatie. De pups zijn erg klein en semi-transparant, dragen zeer kleine organen en missen rode bloedcellen. Dit pre-juveniele stadium staat bekend als leptocephalus.
Terwijl ze groeien, ondergaan mannetjes zeer merkbare morfologische veranderingen. Aan de andere kant variëren vrouwtjes niet zo extreem tijdens hun ontwikkeling.
Behoudsstatus
Vroeger werd aangenomen dat pelikaanvissen zeldzaam waren, maar de huidige kennis lijkt iets anders aan te geven. Deze soort is naar schatting talrijk en vormt een dominant onderdeel van diepzeevisgemeenschappen.
Bovendien zijn er tot nu toe geen significante bedreigingen voor dit dier gedetecteerd. Dit kan te wijten zijn aan de afgelegen ecosystemen die het bewoont, die beter beschermd blijven tegen menselijk handelen dan vele andere. Toch is de pelikaanvis in delen van zijn verspreidingsgebied vaak het slachtoffer van diepzeevissen.
Gelukkig houden de uitgebreide verspreiding en het grote aantal individuen de populaties voorlopig veilig. Dienovereenkomstig wordt de soort door de International Union for Conservation of Nature (IUCN) geclassificeerd als "Minste zorg (LC)" .
Deze eigenaardige vis is slechts één voorbeeld van de zeldzaamheden die in de diepten van onze oceanen voorkomen. Hoewel deze wezens schokkend en zelfs weerzinwekkend kunnen zijn, zijn ze onze studie, bewondering en vooral bescherming waard.
