Als zulke iconische dieren in de populaire cultuur zou je denken dat het gedrag van giraffen uitgebreid is bestudeerd. Er is echter geen uitgebreide bibliografie over hen en tot voor kort waren er bijna geen studies die zich verdiepten in hun ethologie.
Als je deze reuzen wat beter wilt leren kennen, vind je hier hun belangrijkste kenmerken en wat er tot nu toe bekend is over hun gedrag. Hoewel ze qua observatie achterlopen op andere soorten, mis het niet, want het blijven fascinerende dieren.
Kenmerken van giraffen
Momenteel worden 4 soorten giraffen erkend, alle behorend tot het geslacht Giraffa, ingedeeld in de familie Giraffidae en in de volgorde Artiodactyla. Deze soorten zijn Giraffa camelopardalis, Giraffa reticulata, Giraffa giraffa en Giraffa tippelskirchi.
De giraffe is het grootste zoogdier ter wereld. De mannetjes zijn ongeveer 5,7 meter lang en de vrouwtjes iets kleiner, ongeveer 4,5 meter. Wat betreft het gewicht kunnen mannetjes bijna 2 ton lichaamsgewicht bereiken, terwijl vrouwtjes rond de 1.200 kilogram blijven.
Giraffen komen voor over het hele Afrikaanse continent, waar ze in verschillende aantallen voorkomen, afhankelijk van de beschikbare middelen. Concreet zijn ze te vinden van het zuiden van de Sahara tot oostelijk Transvaal, Natal en noordelijk Botswana.
Giraffen zijn verdwenen uit het grootste deel van West-Afrika, met uitzondering van een resterende populatie in Niger.
Giraffen voeden zich met bladeren, bloemen, peulen en fruit, hoewel hun hoofdvoedsel acaciabladeren zijn. Dit zijn doornige bomen, maar dankzij de dikke lippen van dit dier - samen met dik speeksel en sterke kiezen - kan het rustig op hun bladeren kauwen, zonder lekke banden of snijwonden.
Giraffen Karakter
Het zijn dieren met een kalm karakter en zeer weinig territoriaal, aangezien de schaarste aan roofdieren en de mogelijkheid om zich te voeden met de boomtoppen hen bevrijdt van de meeste gevaren van de savanne. Het zijn kuddedieren en dagdieren die in een groep kunnen leven zonder grote conflicten buiten de gevechten om de paring van de mannetjes.
Giraffe Communicatie
Aanvankelijk werd aangenomen dat dit het enige dier was dat geen geluid uitstraalde, maar later bleek dat dit niet het geval was: giraffen communiceren met elkaar via infrageluid. Andere keren kun je horen hoe ze grunts of sissende vocalisaties uitstoten.
Als een giraffe gealarmeerd is, gromt of snuift hij om de anderen te waarschuwen. De moeders laten een karakteristiek fluitje horen om hun jongen te roepen, maar als ze niet worden gezien, kunnen ze met een hoog volume vocaliseren, waarop de baby's reageren met geluiden die lijken op geblaat.
De ongelooflijke hoogte van deze zoogdieren is niet alleen handig om te eten: ze kunnen op grote afstand visueel contact met elkaar maken en elkaar zo waarschuwen voor mogelijke bedreigingen. Als ze in de verte nog een bedreigde giraf zien, krijgen de anderen de tijd om zich te groeperen en zichzelf te verdedigen.
Giraffegedrag
Zoals hierboven vermeld, is er meer diepgang nodig in ethologische studies over de giraf, hoewel er veel gegevens zijn die een algemeen beeld geven van hun gedrag. Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende aspecten van zijn gedrag.
Giraffegedrag overdag
Giraffen hebben twee activiteitspieken, één in de ochtend en één in de schemering, die samenvallen met de uren waarin ze zich voeden. De dalen in hun activiteit komen 's nachts en in de centrale uren van de dag voor, waarin ze rusten en korte dutjes doen - die niet langer dan 2 uur duren - zonder echt te gaan liggen.
Giraffen zijn goede herkauwers en brengen het grootste deel van de dag door met eten, waarbij ze tussen de 16 en 20 uur besteden aan het selecteren van bladeren, bladeren, kauwen en herkauwen. Andere gedragingen, zoals beweging, verkenning en observatie, zijn ook gerelateerd aan eten, maar ook aan drinken of het likken van de grond.
Sociaal gedrag
Relaties tussen giraffen worden beschreven als willekeurig, tijdelijk en dynamisch, hoewel de band tussen moeder en kind redelijk stabiel is. Omdat het kernfusie-fusie-maatschappijen zijn, worden er tijdelijke groepen gevormd die gemakkelijk kunnen ontbinden.
Ouderlijke, voortplantings- en voedingsrelaties zouden de vorming van giraffegroepen motiveren, maar zodra de behoefte verdwijnt, v alt de kudde uiteen.
Vrouwen vormen eerder sociale groepen. Langdurige relaties tussen moeders en dochters, en zelfs tussen verwante volwassen vrouwtjes binnen groepen jongeren, zijn gedocumenteerd.Integendeel, de mannetjes zijn over het algemeen solitair en onafhankelijk en de interacties tussen hen zijn meestal door competitie.
Er is geen enkele vorm van hiërarchie of dominantie tussen individuen binnen de groepen. Aangenomen wordt dat associaties tussen vrouwtjes de overleving van de jongen en de jongen verzekeren.
Het zijn geen territoriale dieren, ook niet met andere soorten. Ze zijn meestal te zien in het gezelschap van andere herbivoren zoals zebra's (Equus burchellii), impala's (Aepyceros camelus) en struisvogels (Struthio camelus). Aangezien er geen concurrentie is als het gaat om voeding, is er geen conflict tussen soorten.
Eetgedrag
Omdat het zulke grote dieren zijn, hebben ze een hoge voedingsbehoefte en daarom kunnen ze tot 30 kilo plantaardig materiaal per dag consumeren. Daarnaast geven ze de voorkeur aan planten met groene bladeren, bloemen, knoppen of vruchten.
De voedingsroutine bij giraffen begint met het verkennen van het terrein en het lokaliseren van voedselbronnen. Eenmaal gevonden, kun je ze zien bladeren door de takken van bomen en grazen in hoog gras.
Je kunt ze ook zien terwijl ze de grond likken of zelfs op botten kauwen. Dit, hoewel het misschien vreemd lijkt bij een herbivoor, houdt verband met de zoektocht naar minerale zouten die hun dieet aanvullen. In de natuur heeft elk atypisch gedrag zijn betekenis.
Giraffen hoeven niet vaak te drinken. Omdat het grootste deel van hun hydratatie afkomstig is van het plantaardig materiaal dat ze consumeren, kunnen ze 2-3 dagen zonder drinken. Ze kunnen niet bukken om water te drinken, dus spreiden ze hun benen totdat ze met hun hoofd de grond bereiken.
Stereotiep gedrag
Veel van het onderzoek naar het gedrag van giraffen is gedaan in gevangenschap.In deze omgeving is waargenomen dat hun manier van handelen niet al te veel verschilt van die in het wild, behalve dat ze meer verwantschapsgedrag vinden bij vrouwtjes, het resultaat van de onmogelijkheid om zich over grote stukken land te verspreiden.
Als giraffen niet goed zijn geïnstalleerd, kunnen ze gedragsstoornissen ontwikkelen, net als elk ander dier. De meest voorkomende is het vinden van stereotypen, repetitief gedrag dat geen doel heeft en dat uiteindelijk de gezondheid van het dier schaadt. Enkele van de meest voorkomende giraffen zijn de volgende:
- Tongspel: het is een draaiende beweging van de tong, vergelijkbaar met degene die ze maken bij het voeden, maar dan met een lege mond.
- Vacum kauwen of kauwen op de leegte: zoals de naam al zegt, is het de kauwbeweging buiten het voedingsgedrag om.
- Knabbelen aan de vacht: het is vergelijkbaar met borstelen of krabben, maar continu, tot het punt dat er huidbeschadigingen of alopecia ontstaan.
- Walk: het is een reis met een specifieke en onveranderlijke route die continu wordt herhaald.
- Het likken van oneetbare voorwerpen: het is een van de meest voorkomende stereotypen bij giraffen, waarbij ze aanhoudend non-food voorwerpen likken, zoals tralies, houten palen, muren of stenen.
Giraffegedrag tijdens voortplanting
Giraffen zijn polygaam: zowel mannetjes als vrouwtjes kunnen zich voortplanten met verschillende partners. Bovendien zijn de vrouwtjes polyestrisch, zodat ze zich op elk moment van het jaar kunnen voortplanten. Het gedrag van giraffen tijdens de voortplanting kan worden onderverdeeld in 4 stadia:
- Aanpak: Wanneer vrouwtjes krols worden, komen mannetjes naar hen toe en likken, wrijven en knabbelen aan hun heupen totdat ze plassen. Op deze manier kunnen ze, door aan de urine te snuiven, zien of ze zich in de voortplantingsperiode bevinden.
- Demonstratie: het mannetje strekt zijn nek uit met de bedoeling indruk te maken op zijn partner en wordt territoriaal met andere mannetjes die in de buurt kunnen komen. Je kunt haar staart ook zachtjes aanstoten of likken.
- Achtervolging: als het vrouwtje hem negeert, begint het mannetje haar te achtervolgen en te duwen totdat ze ontvankelijk is.
- Copulatie: als het vrouwtje het uiteindelijk accepteert, paren ze.
De dracht van giraffen duurt ongeveer 14 tot 16 maanden en baart een enkel kalf - of in uitzonderlijke gevallen een tweeling -. Wanneer ze worden geboren, helpen moeders hun jongen om op te staan en likken ze de resten van de placenta, waardoor de eerste band tussen moeder en kind ontstaat.
Moeders zijn verantwoordelijk voor de zorg voor de jongeren. Er wordt wel eens waargenomen dat ze zogenaamde kinderkamers vormen, waarin een moeder haar dochter de leiding kan geven over andere volwassen giraffen om te gaan eten of drinken. In deze ruimtes waken meerdere volwassenen over een groep jongeren en verlaten ze om de beurt de groep.
Wat is insnoering?
Insnoering is een gedocumenteerd gedrag bij mannen, waarbij 2 exemplaren vechten met hun nek alsof het zwaarden zijn.De ontmoetingen kunnen van lage of hoge intensiteit zijn, van licht duwen tot zeer gewelddadige slagen. Hoewel deze ontmoetingen huiveringwekkend zijn, veroorzaken ze meestal geen ernstige verwondingen.
Dit soort gedrag maakt het mogelijk om een hiërarchie tussen mannetjes tot stand te brengen voor het recht om te paren. Merkwaardig genoeg is ook gedocumenteerd hoe de mannetjes elkaar na elke ontmoeting strelen, het hof maken en zelfs bestijgen.
Pupgedrag
Giraffekalveren vallen bij de geboorte van 2 meter hoog. Hoewel het misschien gevaarlijk lijkt, zijn ze binnen 15 minuten aan het zuigen. Ze worden pas gespeend als ze 12-16 maanden oud zijn.
Na 3-4 weken brengen moeders hun jongen naar kinderdagverblijven. Dit is het soort leven dat hen te wachten staat tot ze volwassen zijn, na 3-4 jaar voor vrouwen en bijna 5 jaar voor mannen. Na dit stadium hebben de vrouwtjes de neiging om in groepen te blijven en worden de mannetjes meer eenzaam en dwalend.
Er zijn bepaalde natuurwonderen die je niet mag missen. Nadat bleek dat giraffenpopulaties kleiner en meer gefragmenteerd werden, kregen ze eindelijk de status van kwetsbare soort, waardoor ze instandhoudingsprojecten konden starten. Gelukkig is nog niet alles verloren voor deze wandelende kathedralen.