Kameleons (Chamaeleonidae) zijn een familie van kleine, geschubde reptielen met interessante kenmerken (ogen die onafhankelijk bewegen, snelle en lange tong, kleurveranderingen en grijpstaart). Niet alle vertegenwoordigers van dit taxon zijn hetzelfde, aangezien er tot 219 verschillende soorten zijn. Een van de typische exemplaren wordt de gewone kameleon genoemd, ken je die?
Zijn wetenschappelijke naam is Chamaeleo chamaeleon en het is een schilderachtig dier met een hoge frequentie van vangst in de natuurlijke omgeving, helaas met als doel het in gevangenschap te houden. Laten we in de volgende regels meer leren over zijn biologie, zijn leefgebied en zijn kenmerken.
Common Chameleon Habitat
C. chamaeleon komt voor in het zuidelijke deel van het Europese continent, in het noorden van Afrika en in het zuidwesten van Azië. Het bezet diverse habitats (zowel droog als vochtig), kustgebieden of droge gebieden, vlaktes en kreupelhout. Op sommige plaatsen is het gebruikelijk om het te vinden in boomgaarden en tuinen of in regio's die onderhevig zijn aan menselijk handelen.
Deze kameleon geeft over het algemeen de voorkeur aan omgevingen met dichte vegetatie van meer dan 1 meter hoog, maar waarin struikgewas en struiken (geen bomen) overheersen. Het heeft ook vrije ruimtes nodig die zijn blootgesteld aan zonnestraling om eieren te kunnen leggen. De locatie varieert van zeeniveau tot 1850 meter boven zeeniveau.
Fysieke kenmerken
Gewone kameleons verschillen niet veel van de andere reptielen in hun groep. Ze hebben een samengedrukt lichaam, bedekt met schubben en korrels die het een ruw uiterlijk geven, en hebben 2 grote, vooruitstekende ogen die onafhankelijk van elkaar bewegen, op hun beurt bedekt door ronde oogleden.
Op hun kop hebben deze reptielen een zeer uitgesproken gebogen kam aan de achterkant (achterhoofd) met 2 zijlobben. Daarnaast hebben ze ook een rugkam die langs het lichaam loopt. Ze hebben 4 poten met elk 5 vingers, georiënteerd als een tang (met een 3+2 opstelling), en een grijpstaart die hen behendigheid geeft in de bomen.
Deze reptielen zijn middelgroot en niet langer dan 30 centimeter (inclusief de staart). Het is gebruikelijk dat vrouwtjes groter zijn dan mannetjes, maar met zeer weinig verschil tussen de geslachten. Bij mannelijke individuen is de basis van de staart breder vanwege de aanwezigheid van de hemipenen of copulatoire organen (seksueel dimorfisme).
De kleur van deze reptielen varieert afhankelijk van verschillende factoren: gemoedstoestand en voortplanting, seks, communicatie, camouflage en regulering van de lichaamstemperatuur. Ze hebben meestal groene of bruine tinten met een paar ongerijmde lichtere lijnen.
Typen of ondersoorten
Momenteel zijn er 4 ondersoorten van gewone kameleons beschreven. Deze zijn als volgt:
- C. kameleon kameleon.
- C. kameleon musae.
- C. kameleon orientalis.
- C. recticrista chamaeleon.
C. kameleongedrag
Deze reptielen zijn het grootste deel van het jaar overdag en solitair. Ze zijn ook deskundige boomklimmers dankzij hun benen met vingers die werken als tangen en hun grijpstaart. Ze vallen ongetwijfeld op door hun klimvermogen.
Gewone kameleons worden gekenmerkt door hun ontspannen bewegingen en ze blijven graag in de dichtgekroonde bomen om onopgemerkt te blijven, iets wat ze ook bereiken met hun kleurveranderingen. Ze hebben een korte levensverwachting in het wild, met een gemiddelde van 5 jaar.
Een van de meest interessante aspecten van hun gedrag is de kleurvariatie die deze kameleons vertonen als reactie op verschillende situaties en als een middel voor visuele communicatie gericht op andere exemplaren van dezelfde soort.
Voedsel van de gewone kameleon
Dit dier is een roofdier (net als andere kameleons). Ondanks zijn langzame bewegingen jaagt hij met grote vindingrijkheid, aangezien hij stil blijft en zijn omgeving observeert op zoek naar prooi met behulp van zijn visie en zijn onafhankelijke ogen. Als hij hem vindt, gebruikt de kameleon zijn lange, snelle tong om hem te vangen.
Het favoriete voedsel van de gewone kameleon zijn kleine insecten, zoals krekels, motten, sprinkhanen en vliegen. Het bevat ook zeer sporadisch jonge vogels of andere kleinere reptielen en plantaardig materiaal in zijn dieet.
Reproductie van de gewone kameleon
De gewone kameleon is een eierleggende soort, dat wil zeggen dat hij één keer per jaar eieren legt. Het heeft een hoge vruchtbaarheid en een kleurrijke verkering. Laten we deze reproductieve aspecten in detail bekijken in de volgende regels.
Verkering in gemeenschappelijke kameleon
De verkering van deze kameleons kan in twee verschillende fasen worden verdeeld. De eerste betreft een roep om aandacht door het mannetje, die wordt uitgevoerd met het kenmerkende gedrag en de kleuring die het op zichtbare plaatsen vertoont.
Mannen worden donkergroen met zwarte vlekken, blazen hun longen op, krullen hun staart op en staan gedurende een korte tijd van 2 minuten loodrecht op de vrouwtjes (maar de kleuring blijft behouden tijdens de verkering). Rivaliteit en gevechten met anderen van hetzelfde geslacht kunnen ook voorkomen.
Met dit gedrag probeert de mannelijke kameleon al zijn aantrekkelijkheid te tonen om indruk te maken op het vrouwtje.
De tweede fase van verkering wordt gekenmerkt door de activiteit waarbij de mannetjes de leiding hebben over het observeren en achtervolgen van de vrouwtjes. Gedurende deze periode kunnen koppels lange afstanden afleggen.
Het beschreven gedrag garandeert reproductief succes, omdat het voorkomt dat andere mannetjes het vrouwtje van interesse benaderen. Als er nog een mannelijk exemplaar arriveert, ontstaat er een geschil over het vrouwtje en zet de winnaar de verkering voort, terwijl de verliezer zijn rol op zich neemt met een verandering in de kleur van zijn huid, die donker wordt (tussen bruin en zwart).
De tonaliteit van het vrouwtje in deze periode is ook specifiek, maar verschilt van die van het mannetje. Ze heeft gekleurde stippen (geel, blauw en oranje) en vecht niet met anderen van dezelfde soort om zich voort te planten.
Copulatie
De copulatie wordt meerdere keren per dag of tot de volgende dag uitgevoerd en duurt 2 tot 3 minuten.Het mannetje grijpt het vrouwtje vast met behulp van zijn voorpoten en steekt zijn hemipenis in de vrouwelijke cloaca. Na de bevruchting verandert het vrouwtje haar huidskleur in diepzwart, maar de gekleurde vlekken blijven bestaan.
Met deze nieuwe tonaliteit geeft het vrouwtje de periode van zwangerschap aan, waarin ze solitair blijft en andere mannetjes afwijst die dichtbij willen komen. De draagtijd duurt ongeveer 8 weken.
Eierleggen
Zoals gezegd heeft deze soort een hoge vruchtbaarheid en kan het vrouwtje tot 40 eieren leggen. Zwangere moeders bouwen galerijen in de grond van 40 centimeter diep om hun kroost te deponeren. Het land moet helder zijn (zonder begroeiing) zodat het de zonnestralen opvangt.
De incubatietijd is lang en wordt bepaald door de omgevingsomstandigheden. Het duurt ongeveer 10 tot 12 maanden, dus de eieren komen het volgende jaar op hetzelfde moment uit.Latere broedperiodes van bijna twee jaar (20 en 23 maanden) zijn waargenomen bij het uitzetten in het Common Chameleon Recovery Centre van de gemeenteraad van Malaga (Spanje).
Pups
Babykameleons zijn bij de geboorte slechts een paar centimeter groot, maar laat je niet misleiden door hun grootte, want ze zijn klaar om de buitenwereld te trotseren zonder de hulp van hun ouders. Seksuele volwassenheid wordt bereikt na één levensjaar.
Behoudsstatus
Dit exemplaar wordt niet met uitsterven bedreigd volgens de International Union for Conservation of Nature (IUCN), aangezien het wordt vermeld als "Least Concern (LC)" . Studies die in Spanje zijn uitgevoerd, hebben de categorie echter gewijzigd in "Bijna bedreigd (NT)" , zodat de soort in deze regio wordt beschermd.
De belangrijkste nadelen die van invloed zijn op de populatiedichtheid van deze soort zijn de volgende:
- Verlies van leefgebied door menselijk handelen.
- Predatie door huisdieren.
- Jagen, illegale handel of vangen voor gebruik als huisdier.
- Sterfte door overreden op snelwegen.
De gewone kameleon is een opvallend, eenzaam en boombewonend reptiel met een zeer interessant voortplantingsgedrag waarin de kleurveranderingen opvallen. Het heeft een hoge vruchtbaarheid, maar de bevolking gaat achteruit door toedoen van de mens. Het is niet nodig om te aarzelen bij het behoud ervan.
