Bij het lezen van deze titel heb je je misschien afgevraagd wat invasieve ratten te maken hebben met rifvissen, aangezien het soorten zijn die zeer verschillende biomen bezetten. Welnu, u moet weten dat ecosystemen een delicaat evenwicht hebben dat door een enkele factor, zoals een door de mens geïntroduceerde soort, binnen enkele jaren kan worden verbroken.
Dit is een van de laatste gedocumenteerde gevallen, waarvan de relevantie verder gaat dan een ander bewijs dat we de planeet in gevaar brengen. Tot nu toe was het verband tussen de trofische ketens van een ecosysteem en de gevolgen op ecologisch niveau niet zo diepgaand onderzocht. Laten we alles in detail bekijken.
Tropische eilanden en de delicate balans van riffen
Koraalriffen zijn tegelijkertijd een toevluchtsoord voor een ongelooflijke diversiteit aan leven en een fundamentele pijler van dit type ecosysteem. Alle elementen die erin naast elkaar bestaan, levend of niet, spelen echter een essentiële rol in het evenwicht, zonder welke het hele bioom degradeert.
Onze soort beïnvloedt, soms onschuldig en soms niet zozeer, ecosystemen met zijn activiteit, met negatieve gevolgen zoals het verlies van voedingsstoffen in het milieu. Deze voedingsstoffen hebben een pad dat, als het wordt onderbroken, gevolgen heeft voor alle soorten en hun gewoonten en gedrag verandert.
Omdat het zo'n complexe interactie is tussen zoveel elementen, kunnen de gevolgen die menselijk handelen zal hebben, of in ieder geval onbedoelde, vaak niet worden voorzien. Het voorbeeld van invasieve ratten heeft een van de minst bestudeerde processen in deze zin opgehelderd, de stroom van voedingsstoffen in een ecosysteem en de rol die het speelt in zijn biodiversiteit.Laten we eens kijken.
De studie die een verband legde tussen invasieve ratten en rifvissen
In 2023 werd een studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature Ecology & Evolution waarin werd onderzocht hoe zwarte ratten (Rattus rattus) het territoriale gedrag van gewervelde zeedieren beïnvloeden. Dit werk werd uitgevoerd door observaties van 5 verschillende tropische eilanden in de Indische Oceaan te vergelijken, elk met een andere concentratie zwarte ratten.
De vogels en de ratten
Zwarte ratten arriveerden in de 18e eeuw als verstekelingen op schepen die vanuit Europa reisden. Sindsdien hebben deze knaagdieren een plekje in het ecosysteem veroverd dankzij hun grote vermogen om zich aan te passen aan nieuwe omgevingen. De impact ervan is echter niet onopgemerkt gebleven, vooral voor vogels op tropische eilanden, aangezien deze rat is toegevoegd aan hun lijst met roofdieren.
Door deze predatie en consumptie van hun eieren is de dichtheid van zeevogels verminderd.En, zoals de studie zelf stelt: "Zeevogels leveren wereldwijd een belangrijke bijdrage aan de overdracht van voedingsstoffen, verantwoordelijk voor het laten stromen van voedingsstoffen door terrestrische en mariene ecosystemen door uitwerpselen op eilanden af te zetten nadat ze zich in de open oceaan hebben gevoed. ".
De zwarte rat, als geïntroduceerde soort, fungeert als schakelmiddel voor deze voedingsroute.
Vogelpoep en rifvissen
Voedingsstoffen die aanwezig zijn in de uitwerpselen van zeevogels verrijken het mariene milieu, wat leidt tot verhoogde hoeveelheden stikstof in algen en vissen, wat de groei van koralen bevordert en, als uiteindelijk resultaat, de mariene biomassa van gewervelde dieren vergroot. Dus als het aantal zeevogels afneemt, neemt de biologische waarde van deze ecosystemen af.
En dan komen we bij de geelstaartjuffer (Microspathodon chrysurus), een gewone consument van de algenplekken in de riffen.Normaal verdedigen ze het met hand en tand tegen andere zeedieren met agonistisch en territoriaal gedrag. Op eilanden met een hoge rattenplaag is dit echter niet meer het geval. Waarom is het zo? Laten we eens kijken.
De indirecte impact van invasieve ratten op het rif

De hoofdonderzoekers van de studie merkten deze relatie op tussen ratten en gedragsverandering van damselfish. Door de kwaliteit van de omringende wateren van eilanden met grote populaties Rattus rattus te meten, ontdekten ze dat er 251 keer minder stikstof was dan op eilanden die vrij waren van besmetting.
Dit betekende dat de voedingswaarde van de algenvelden waar damselfish zich mee voedt drastisch daalde. Daarom was de hoeveelheid voedingsstoffen die dit dier per inspanningseenheid binnenkreeg zo laag dat territoriaal en agressief gedrag steeds minder frequent werd.
Met andere woorden: waarom iets verdedigen dat het niet waard is?
Aan de andere kant waren de territoria van damselfish veel groter, wat aangeeft dat ze prioriteit gaven aan foerageren boven territoriumverdediging. Hieruit wordt geconcludeerd dat de onderbreking van de stroom voedingsstoffen het gedrag van de dieren in de omgeving beïnvloedt, wat op zijn beurt leidt tot een geleidelijke achteruitgang van de omgeving zelf.
Heb je ooit gedacht dat er een verband bestond tussen invasieve ratten en tropische riffen? Het meten en minimaliseren van de impact van onze soort op de planeet is de sleutel tot het behoud van wat er nog van over is.