De dierlijke productie gebruikt al millennia lang de loutere observatie van de natuur en haar processen voor de beste prestaties. Van verbeteringen in vee, met respect voor de natuurlijke omgeving, tot niet-overexploitatie van hulpbronnen in de visserij.
Hierna zullen we uitleggen hoe ecologische kennis wordt toegepast op de dierlijke productie en wat het belang ervan is.
De milieu-impact van de veehouderij
In 1968 schreef de Amerikaanse milieuactivist Garrett Hardin in het tijdschrift Science zijn beroemde dilemma van de Tragedy of the Commons. Daarin beschreef hij een hypothetisch gemeenschappelijk weiland waar elke boer het recht had om een beperkt aantal runderen te introduceren.
Ze keken echter toe hoe er genoeg gras was om meer dieren te voeren. De een na de ander introduceerden meer dieren in de wei. Als gevolg daarvan kwam de tijd dat de capaciteit van het weiland de exploitatielimiet overschreed, onproductief werd en tot ondergang leidde.
The Tragedy of the Commons is een klassieke metafoor in de ecologie die wellicht de uitdagingen van overexploitatie van hulpbronnen kan dienen. Onder hen die met betrekking tot dierlijke productie.
Daarom gebruiken boeren en vissers al eeuwenlang ecologische concepten om hun overleving en duurzaamheid te verzekeren. Laten we eens kijken hoe ze het hieronder doen.
Vee heeft een zeer hoge milieu-impact. Sommige studies zeggen dat bijna 18% van alle broeikasgasemissies te wijten is aan deze activiteit, zelfs tot 40% van alle methaanemissies. Dit, samen met ontbossing om veegebieden te bezetten, zorgt ervoor dat de planeet lijdt onder de gevolgen van een samenleving die steeds meer vlees eet.
Biologische landbouw: duurzaam van het veld naar de tafel
Volgens de Europese Unie heeft biologische landbouw tot doel voedsel te verkrijgen met behulp van natuurlijke stoffen en processen. Het belangrijkste doel is dan ook om de impact op het milieu te beperken.
De belangrijkste kenmerken zijn:
- Het behoud van de biodiversiteit.
- Verantwoord gebruik van energie en natuurlijke hulpbronnen.
- Het behoud van regionale ecologische evenwichten.
- Bereik het hoogst mogelijke niveau van dierenwelzijn en vermijd zo veel mogelijk chemische stoffen, aldus het Comité Biologische Landbouw van de Valenciaanse Gemeenschap.
Extensieve veestapel
Een van de belangrijkste doelen die bereikt moet worden, is om zoveel mogelijk over te gaan op extensieve veehouderij. Deze veemodaliteit gaat respectvoller om met het milieu voor het volgende:
- Gebruik lokale autochtone rassen, beter aangepast aan de natuurlijke omgeving van het gebied.
- Ze voeden zich met natuurlijk gras, dus ze zijn uitstekende instandhouders van de biodiversiteit door de concurrentie tussen planten te bevorderen.
- Ze vereisen een lage bijdrage van arbeid, machines en totale "energie" (geen voer), dus hun ecologische voetafdruk is lager
- Door een lagere dichtheid van rundveekoppen per oppervlakte-eenheid, is de impact veroorzaakt door hun afval en drijfmest aanzienlijk minder
- Ze onderhouden agrosystemen en hun natuurlijke landschap, iets essentieels in een omgeving die zo door de mens is veranderd, zoals bijvoorbeeld in Spanje.
Het is niet verrassend dat een van de meest ecologisch diverse en interessante ecosystemen de mediterrane weide is. Daarin hebben de acties van de mens, het vee en de natuurlijke omgeving een ecosysteem gecreëerd dat wordt beschouwd als een van de meest biodiverse ter wereld, het object van grote bescherming.
“De weide is een ecologisch paradijs dat voornamelijk wordt bevolkt door steeneiken en kurkeiken waarin menselijke activiteiten en de natuurlijke omgeving al generaties lang in harmonie naast elkaar bestaan, waardoor een uniek model van biodiversiteit is ontstaan.”
–Spaans Observatorium van de Dehesa–.
Vee is echter niet de enige manier van dierlijke productie die we kennen. We zullen nu zien wat er gebeurt met vissen.
Vissen: spelen met wiskunde
De evolutie van dierenpopulaties wordt beheerst door complexe wiskundige modellen. Deze modellen, sommige al klassiek, zoals het roofdier-prooimodel van Volterra-Lotka of het logistieke model van Verhulst; zijn tools ontwikkeld door ecologen om het gedrag van populaties te voorspellen.
Een daarvan is het Biomass Dynamics Model. In dit model wordt een Maximale Duurzame Opbrengst (MSY) vastgesteld, het maximale aantal vangsten dat kan worden gemaakt voordat het systeem instort.
Sinds de jaren zestig werd deze RMS door de FAO aangepast als referentie voor duurzame visserij. Van de meeste visgronden worden echter hoeveelheden ver boven de MDO verwijderd, waardoor het moeilijk wordt om vis terug te halen en langdurig te blijven vissen.
Kortom, er is een veelheid aan kennis die de ecologie ten dienste stelt van de dierlijke productie. Deze onmisbare kennis wordt al decennia lang gebruikt om onze veestapel en visserij te verbeteren en duurzamer te maken.
