Zeesters staan bekend om hun regeneratievermogen. Als ze bijvoorbeeld een van hun ledematen verliezen, kunt u deze vervangen door een nieuwe. Uit een arm en een lichaamsdeel kan zelfs een nieuw dier groeien. Mensen hebben, in vergelijking met zeesterren, vrij beperkte regeneratieve krachten.
Bij mensen vindt wondherstel gemakkelijk plaats in sommige weefsels, zoals de lever. Andere cellen zoals hartspiercellen en neuronen in het menselijk lichaam kunnen echter niet regenereren na beschadiging. Om deze reden kunnen zeesterren bruikbare modellen zijn voor het bestuderen van wondgenezing en regeneratie bij mensen.
De biologie van zeesterren begrijpen
Zeester behoren tot de phylum Echinodermata en zijn verwant aan zee-egels, lelies en zeekomkommers. Ze maken deel uit van de Asteroidea-klasse en tot op heden zijn er meer dan 1600 soorten zeesterren.
Verschillende maten en kleuren
Het is verrassend om te weten dat de grootte van zeesterren kan variëren van minder dan twee centimeter tot meer dan een meter in doorsnee. De meest voorkomende soorten meten echter van 12 tot 24 centimeter. Ze hebben radiale symmetrie, dit betekent dat de armen, of ze nu kort of lang zijn, zich uitstrekken vanaf een centrale schijf. Het is interessant om te weten dat hoewel de meeste zeesterren 5 armen hebben, sommige soorten er wel 40 kunnen hebben.
De centrale schijf is een essentiële structuur in het regeneratieproces van zeesterren.
Zeester heeft ogen
Het is heel interessant om te weten dat deze fascinerende wezens ogen hebben. Toch zitten deze ooggadgets niet op de plek die je zou verwachten. Ze komen ook niet eens in de buurt van een menselijk oog, omdat ze bestaan uit oogvlekken aan het uiteinde van elke arm.
Vijfarmige zeesterren hebben dus vijf ogen en soorten met 40 armen hebben 40 ogen. Natuurlijk zien deze wezens niet veel details, maar ze kunnen onderscheid maken tussen licht en donker, wat genoeg is om rond te komen in hun leefgebied.
Ze hebben een beschermend pantser
Afhankelijk van de soort kan de huid van een zeester leerachtig of licht stekelig aanvoelen. Kenmerkend is de aanwezigheid van een stevige afdekking die wordt gevormd door platen van calciumcarbonaat. Bovendien heeft het op deze hoes kleine stekels die dienen om zichzelf te beschermen tegen roofdieren.
Ze hebben geen bloed
In plaats van bloed hebben zeesterren een bloedsomloop die voornamelijk uit zeewater bestaat. Zeewater wordt via de zeefplaat in het vaatstelsel van het dier gepompt.
Deze vloeistof circuleert in de buisvoeten van de ster, waardoor de arm uitsteekt. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn de armen niet stijf. Ze helpen zelfs bij het ondersteunen van prooien, zoals kokkels of mosselen.
Amputatie en regeneratie
Het regeneratieproces dat plaatsvindt bij zeesterren is zeer complex en wordt slechts ten dele begrepen. In wezen is regeneratie het vermogen van de cellen van een dier om tijdens de volwassenheid nieuwe lichaamsdelen te produceren, net zoals tijdens de embryonale ontwikkeling.
Als een ster een afgehakte arm heeft, wordt er een herstelfase gestart om de blootliggende wond te genezen. Zodra de wond geneest, begint het dier nieuwe cellen aan te maken, die op hun beurt nieuwe groei veroorzaken.
Houd er rekening mee dat regeneratie enkele maanden tot jaren kan duren. Celproliferatie resulterend in de groei van het nieuwe ledemaat vindt plaats in de laatste fase. Als de laatste fase wordt onderbroken, kan het resulterende nieuwe ledemaat misvormd raken.
Deze wezens kunnen ook een arm laten vallen om aan een roofdier te ontsnappen
Het is heel interessant om te weten dat ze, naast de fragmentatie die door zeesterren wordt uitgevoerd met het oog op voortplanting, dit ook doen als een ontsnappingsreactie. Dit betekent dat het dier zijn lichaam kan doorsnijden om aan de aanval van een roofdier te ontsnappen.
Daarom ondergaat het dier, om lichaamsdelen te verliezen, een snelle verweking van het bindweefsel als reactie op zenuwsignalen. Dit type weefsel wordt ook bindweefsel genoemd en wordt aangetroffen bij de meeste stekelhuidigen.
In feite heeft de wetenschap een autotomie-bevorderende factor geïdentificeerd die, wanneer geïnjecteerd in een andere intacte zeester, ervoor zorgt dat de armen snel afstoten.
Het geheim van het leven
Steekhuidigen komen voor in bijna alle mariene habitats en vormen een aanzienlijk deel van de biomassa. Zeesterren en andere stekelhuidigen zijn dus buitengewoon belangrijk voor de biodiversiteit van onze oceanen.
Toch blijft de regeneratie van deze ongewervelde dieren een geheim voor de wetenschap. Zullen deze mechanismen de sleutel zijn tot een toename van de werkzaamheid in de menselijke geneeskunde? alleen de tijd heeft het antwoord.