Het centrale zenuwstelsel is een van de belangrijkste kenmerken die de mens onderscheidt van veel andere dieren. De hersenen stellen de mens in staat kritisch te zijn en na te denken, maar neuronen en zenuwuiteinden hebben veel meer functies - zoals voortbeweging - behalve het toekennen van persoonlijkheden. Dus, hoe is het mogelijk dat er dieren bestaan zonder centraal zenuwstelsel?
Sommige levende wezens, die op evolutionair niveau dichter bij onze voorouders staan, kunnen deze complexe structuur niet gebruiken. Vervolgens laten we zien hoe de natuur ons echte kunstwerken levert met minimale morfologische complexiteit. Mis het niet.
Wat zijn niet-bewuste wezens?
Niet-bewuste dieren zijn dieren die geen centraal zenuwstelsel hebben. Dit systeem bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg en is verantwoordelijk voor het aansturen van alle functies van het lichaam, evenals de organen en weefsels.
Binnen niet-bewuste dieren - althans op basis van wat we vandaag weten - zijn er bacteriën, protisten, archaea, schimmels en bepaalde dieren die mogelijk een gecentraliseerd zenuwstelsel hebben. Hier zijn enkele voorbeelden.
1. Ringwormen
Het belangrijkste kenmerk van deze dieren zonder centraal zenuwstelsel is dat hun organisme in verschillende segmenten is verdeeld. In het bovenste segment van zijn kop bevindt zich echter een primitief brein, waaruit 2 ventrale zenuwkoorden vertakken. Hierdoor heeft elk segment van uw lichaam een reeks zenuwcellen, bekend als ganglia.
Anneliden omvatten regenwormen, bloedzuigers en andere dieren die meestal in het water leven, hoewel ze ook voorkomen in het terrestrische ecosysteem.
2. Kwallen
Hoewel kwallen geen centraal zenuwstelsel hebben, zijn het dieren met een motorisch vermogen dat zich voortbeweegt dankzij een klein voortbewegingsvermogen. Om deze reden is het gemakkelijker voor ze om omhoog of omlaag te bewegen binnen een waterkolom, hoewel ze waterstromingen nodig hebben om zijwaarts te bewegen.
Kwallen hebben een sensorisch systeem in hun cellen, gelegen in de weefsels langs hun maag, bekend als de epidermis en gastrodermis. Dankzij deze lichamen kunnen kwallen voelen of er gevaar in de buurt is, een voedselbron of een andere verandering in hun directe omgeving.
Vanuit dit sensorische systeem activeren kwallen de mechanismen die hun krachtige gif.webp afgeven wanneer er een prooi of een vreemd voorwerp binnen hun bereik is. De cellen die verantwoordelijk zijn voor het vrijgeven van gif.webpstoffen worden cnidoblasten genoemd.
Er zijn momenteel meer dan 1500 verschillende soorten kwallen geïdentificeerd. Experts zeggen echter dat er veel onbekende soorten op de bodem van de zee leven.
3. Zeesponzen
Van de dieren zonder centraal zenuwstelsel zijn de 5.500 soorten zeesponzen de eenvoudigste, omdat ze ook geen spijsverterings- of ademhalingssysteem hebben. Omdat sponzen statische organismen zijn, is er geen zenuwstelsel nodig om hun bewegingen te reguleren, omdat hun cellen verantwoordelijk zijn voor het reageren op prikkels, afhankelijk van de functie die ze gaan uitvoeren.
Hier zijn enkele van de specifieke cellichamen van sponzen:
- Choanocyten: flagellated cellen met als taak opgenomen voedingsstoffen te verteren.
- Mesohil: ruimte tussen de laag choanocyten en pinacocyten. Hier wordt het rudimentaire skelet van sponzen gevonden, naast andere cellulaire weefsels.
- Pinacocyten: cellen die het lichaam bekleden. Er is geen communicatie tussen hen.
4. Turbellariërs
Beter bekend als planaria of platwormen, worden turbellarians gekenmerkt door het hebben van sensorische organen die in een enkel deel van het lichaam zijn geagglomereerd. Deze eigenschap staat bekend als cefalisatie en de meeste van zijn zenuwcellen gegroepeerd in het voorste gebied zijn gericht op het uitvoeren van sensorische processen. Mensen zijn ook "cephalized" , maar in veel grotere mate.
Je lichaam bestaat uit veel sensorische receptoren om te reageren op prikkels en een ringvormig "brein" , dat zenuwen door het hele lichaam verspreidt. Afgezien hiervan vallen planariërs op door hun vermogen om te regenereren.
5. Weekdieren
Weekdieren zijn dieren die een mengeling vormen tussen het meest primitieve en moderne zenuwstelsel.Dit komt omdat ze hersenen, mond en zintuigen hebben om een hoofdgebied te vormen. Aan de andere kant hebben ze een peri-oesofageale ring en 2 paar zenuwen die als volgt zijn verdeeld:
- 2 viscerale zenuwen: verantwoordelijk voor spijsverterings- en voortplantingstaken.
- 2 pedaalzenuwen: verantwoordelijk voor de voortbeweging van weekdieren.
Deze zenuwen zijn in mindere mate ontwikkeld bij dieren zoals kokkels. Octopussen, slakken, inktvissen en inktvissen hebben echter de meest ontwikkelde zenuwen, waarbij in sommige gevallen ook extra ganglia worden waargenomen.
Om deze reden is het juist om te bevestigen dat weekdieren een meer ontwikkeld centraal zenuwstelsel hebben dan buikpotigen, maar kleiner dan dat van vissen. Ongetwijfeld zijn octopussen de uitzondering op de regel, omdat ze verrassen met hun intelligentie ondanks dat ze een "minder geavanceerd" zenuwstelsel hebben.
6. Acelomates
Acoelomaten zijn vrij rudimentaire dieren, hoewel er gevallen zijn waargenomen waarin ze ook enige cefalisatie vertonen. Fysiek lijken deze dieren op elke worm of slak, maar ze verschillen doordat ze een zenuwring aan het ene uiteinde van hun lichaam hebben, waaruit 8 longitudinale zenuwen door het longitudinale segment tevoorschijn komen. Vreemd genoeg hebben deze dieren ocelli of zeer rudimentaire ogen.
Platwormen, mesozoën en nemerteans zijn acoelomaatdieren. Strikt genomen zouden planariërs (turbellariërs) in deze categorie moeten vallen, aangezien ze een kunstmatige groep binnen platwormen vormen.
Zoals je op prijs stelde, zijn er verschillende soorten en phyla van dieren die geen centraal zenuwstelsel hebben. Dit is echter geen belemmering voor deze levende wezens om te overleven in hun ecosystemen.Deze overleving is het resultaat van eeuwen van evolutie en aanpassing aan veranderingen in de oceanen, waar ze het grootste deel van leven.