Het reukvermogen is niet helemaal essentieel bij de mens, maar dankzij dit kunnen we aangename geuren waarnemen of, als dat niet lukt, ons waarschuwen voor een gevaarlijke gebeurtenis. De geur geeft ons veel informatie door, maar stel je voor dat je alle aroma's op een veel intensere manier kunt waarnemen, als een geurbom. Zo ruiken honden.
Het reukvermogen van deze huisdieren is veel acuter dan dat van mensen, tot wel 10.000 keer hoger dan dat van onze soort. Als je meer wilt weten over hondengeur, blijf dan lezen.
Anatomie en geur
Landzoogdieren, inclusief honden, hebben meestal een snuit, waar 2 neusgaten samenkomen, gescheiden door een scheidingswand of septum. Lucht circuleert door deze kanalen van de neusopeningen naar structuren die bekend staan als conchas of neusschelpen.
Deze anatomische plaatsen zijn bedekt met een slijmvlies, dat op zijn beurt duizenden olfactorische sensorische cellen heeft. De taak van deze cellichamen is om alle geurstoffen op te vangen en ze uiteindelijk naar het zenuwstelsel te brengen, zodat ze door de hersenen kunnen worden waargenomen en geïnterpreteerd.
Alle mensen hebben, net als honden, het vermogen om verschillende geuren in de omgeving om ons heen te detecteren, dankzij reukreceptoren, die zich in de bovengenoemde reukzintuigcellen bevinden.
Het enorme verschil dat we tussen hen en ons vinden, is het volgende: mensen krijgen tot 5 miljoen van deze cellen, terwijl honden tot 220 miljoen kunnen bereiken, zelfs meer.
We zouden dit cijfer in afmetingen kunnen illustreren om de vergelijking nog interessanter te maken: het totale reukgebied dat honden hebben is gelijk aan 150 vierkante meter, vergeleken met 5 vierkante centimeter voor mensen. Verrassend, toch?
De geur van honden is hun communicatiemiddel
Net als bij veel andere dieren speelt reuk bij honden een fundamentele rol bij socialisatie, communicatie en herkenning. Honden communiceren grotendeels via chemische signalen, dus het is essentieel om microdeeltjes in de lucht te kunnen detecteren.
Voor honden zijn geuren van groot belang, omdat ze de basis vormen voor het identificeren van anderen, hun gemoedstoestand en zelfs de aanwezigheid van gevaar.
Wie is verantwoordelijk voor het mogelijk maken van deze olfactorische communicatie? Het antwoord zal je verbazen: feromonen. Je hebt er vast wel eens van gehoord, maar als dit niet het geval is, leggen we hieronder op een heel eenvoudige manier uit waar deze chemische verbindingen uit bestaan.
Feromonen zijn geurstoffen van verschillende samenstellingen, allemaal extern uitgescheiden.Om een boodschap over te brengen, moeten ze een reeks fysiologische processen doorlopen om een specifieke reactie teweeg te brengen in het gedrag van de persoon die ze waarneemt.
Bij honden bevinden de uitscheidingsplaatsen zich voornamelijk in de anaalzakjes en de borstklieren. Feromonen kunnen ook worden gebruikt als signalen waarneembaar door geur, aanwezig in de vulva en urine. Ze zijn meestal zo exclusief dat vaak alleen dieren van dezelfde soort ze waarnemen en interpreteren.
Feromonen hebben zeer interessante kenmerken, waaronder de volgende:
- Ze slagen erin hun effectiviteit te behouden, zelfs op lange afstanden.
- Ondanks het verstrijken van de tijd slagen ze erin vol te houden en door de dieren gevangen te worden genomen. Het ontwikkelde reukvermogen van honden neemt ze bijna probleemloos waar.
- Ook al zijn ze in zeer lage concentraties, hun effectiviteit neemt niet af.
De honden met de krachtigste neus
Sinds de domesticatie heeft de menselijke soort geprofiteerd van het uitstekende reukvermogen van de hond. We hebben bijvoorbeeld zij aan zij met honden gewerkt in taken zo oud als de jacht.
Tegenwoordig voeren honden activiteiten uit die verband houden met geur, zoals het opsporen van verdovende middelen en explosieven, maar ook het zoeken en redden van mensen bij natuurrampen. De meest bekwame en getrainde honden zijn zelfs in staat om ziekten, zoals diabetes en sommige vormen van kanker, in een vroeg stadium op te sporen.
In de loop van de tijd is ontdekt dat het reukvermogen van de hond kan worden getraind om praktisch alles te volgen. Bovendien is na talloze onderzoeken naar de schedelmorfologie geconcludeerd dat dit nauw verband houdt met het reukvermogen.
De geur van honden per ras
Van de meer dan 300 rassen die momenteel bestaan, zijn er enkele die opvallen qua geur:
- Duitse herder: met ongeveer 225 miljoen reukreceptoren wordt hij beschouwd als een van de rassen met de krachtigste neus en reukzin. Deze honden zijn onmisbaar bij politietaken, zoek- en reddingsacties en douanehavens.
- Teckel: ook wel bekend als de teckel, het is de hond met het beste reukvermogen in verhouding tot zijn grootte. Om deze reden staan deze honden bekend als uitstekende jagers van dassen, wilde zwijnen en hazen. Ze hebben ongeveer 125 miljoen reukreceptoren.
- Golden retriever: dit ras komt oorspronkelijk uit Schotland en voert tal van activiteiten uit dankzij het bereik van zijn reukvermogen. Behalve dat ze uitstekende snuffelaars zijn, zijn veel Golden Retrievers toegewijd aan het opsporen van voedselallergenen.
- Basset hound: Het wordt beschouwd als het tweede ras met het krachtigste reukvermogen van allemaal.Deze honden zijn uitstekende bondgenoten bij het zoeken naar drugs, explosieven en illegale stoffen in zeehavens en luchthavens. In de Verenigde Staten worden ze gebruikt in onderzoek om ziekten op te sporen.
- Bloodhound: van Belgische origine is dit, boven alle rassen, degene met het beste en beste reukvermogen. Dankzij de talrijke interne plooien in de neusgaten, neemt het oppervlak voor het opvangen en assimileren van geurdeeltjes mogelijk toe, aangezien het 300 miljoen reukreceptoren heeft. Deze hond is de speurder bij uitstek.
De wereld van hondengeur is fascinerend. Als je je hond meeneemt voor een wandeling naar het park en je ziet dat hij aan het gras snuffelt en aan andere vrienden die in de buurt zijn, stel je dan de duizenden geuren voor die hij op dat moment waarneemt. Daarom toont hij zoveel blijdschap als hij de riem ziet voor een wandeling.