Een dieretholoog is een specialist op het gebied van zoölogie die de redenen achter het gedrag van diersoorten analyseert en probeert te begrijpen. Het doet dit door de evolutionaire basis en ontwikkeling van het aangeboren gedrag van dieren te bestuderen.
Beoefent zijn vak veel verder dan een onderzoeksfunctie in een dierentuin. U kunt zelfs voor overheden, grote bedrijven en andere industrieën werken. Opgemerkt moet worden dat een graduaat over het algemeen vereist is om op dit gebied te werken.
Wat doet een dierenetholoog?
Allereerst onderzoekt een etholoog sociale interacties tussen dieren, zoals agressie van dieren en paringsgewoonten.Daarnaast bestudeert hij de verschillende vormen van communicatie met dieren (fysiek, chemisch, visueel). Om deze kennisgebieden aan te pakken, gebruikt hij laboratorium- en veldmethoden.
Het is zeker gebruikelijk dat mensen die zich bezighouden met ethologie sterke interesse hebben in aanverwante disciplines, waaronder ecologie en evolutie.
Voor de meeste banen op dit gebied moeten sollicitanten een universitair diploma hebben, hoewel het misschien mogelijk is om een baan in de regio te krijgen met een bachelordiploma.
Het begrijpen van het gedrag van dieren is van cruciaal belang om te bepalen of individuen zich zullen voortplanten en overleven. Dit wordt het belang van ethologie.
Waar is de dierenethologie op gebaseerd?
Ethologie houdt rekening met zowel een evolutionaire als een meer mechanistische benadering. Bestudeer diergedrag vanuit een dubbel perspectief:
- De eerste behandelt de motivatiemechanismen en de ervaring van dieren als oorzaken van gedrag, opgevat als nabije of onmiddellijke verklaringen.
- Deze benadering weerspiegelt het individuele leven van een dier. Onmiddellijke uitleg beantwoordt vragen over hoe een bepaald gedrag voorkomt.
- De tweede gaat over natuurlijke selectiedruk en fylogenetische factoren die gedragsevolutie veroorzaken, opgevat als ultieme of definitieve verklaringen.
- Deze benadering weerspiegelt het evolutieproces van een soort. Laatste verklaringen beantwoorden vragen over waarom een bepaald gedrag voorkomt.
Deze twee studieniveaus van ethologie vullen elkaar aan en helpen om een beter begrip te krijgen van het gedrag en de evolutie van dieren.
Welke specifieke aspecten van dierlijk gedrag houdt ethologie rekening mee?
Het zal je niet verbazen dat ethologie een uitzonderlijk breed veld is en ook de studie omvat van hoe:
- Verdedigingsstrategieën.
- Communicatie tussen dieren.
- Mechanismen van leren en geheugen.
- Verkering, voortplanting en fokkenmerken.
- Trekgewoonten en habitatvereisten.
- Identificatie van genen die gedrag beïnvloeden.
- Dynamiek van competitie en samenwerking tijdens het voeren en paren.
- Anatomische en functionele kenmerken van de hersenen die het gedrag van dieren beïnvloeden.
- Karakterisering van hoe dieren verschillen in hun persoonlijkheid en sociale structuren.
Zoals je kunt zien, is een dierenetholoog niet alleen belangrijk als bijdrage aan wetenschappelijke kennis, maar hun werk heeft ook praktische implicaties.
Bovendien is het begrijpen van het gedrag van dieren ook essentieel bij alle andere activiteiten waarbij we omgaan met levende dieren. Zoals we doen bij de zorg voor huisdieren, het behoud van mariene en terrestrische soorten of het verbeteren van de diergezondheid.
Konrad Lorenz wordt erkend als een van de grondleggers van de ethologie, de studie van dierlijk gedrag. De wetenschapper werd beroemd vanwege zijn ontdekking van het 'hechtingsprincipe' of 'inprenting', waarmee sommige soorten een band vormen tussen een pasgeboren dier en zijn moeder of verzorger.
Hoe is de ethologie ontstaan?
Erkend wordt dat het pionierswerk van Konrad Lorenz en Niko Tinbergen in de jaren 1930 was dat een theoretische basis legde voor ethologie.
Ethologie heeft ongetwijfeld een effect gehad op disciplines zo breed als genetica, antropologie en politieke wetenschappen, maar ook op psychologie.
Ethologen zijn van mening dat een dier moet worden bestudeerd op basis van zijn eigen motivaties, niet op basis van zijn relatie met de mens. Deze benadering omvat het observeren van zijn normale gedrag en omgeving.
Beschouw bijvoorbeeld het inmiddels klassieke experiment van Lorenz waarin hij erin slaagde een moedergans te vervangen en vastlegde hoe 'zijn kuikens' hem in één rij volgden, waar hij ook ging.
In een ander bekend experiment bestudeerde Tinbergen op de grond nestelende kokmeeuwen. Hij probeerde uit te leggen waarom moedermeeuwen alle sporen van eierschalen uit hun nest verwijderen nadat een kuiken is uitgekomen.
Hij veronderstelde dat de eierschaal zou kunnen worden verwijderd om letsel te voorkomen, ziekte te voorkomen of de aandacht van roofvogels te verminderen. Hij verifieerde door veldtesten dat inderdaad de witte binnenkant van de schelpen zichtbaar was vanuit de lucht en inderdaad roofdieren aantrok.
Toepassing van ethologie op de menselijke soort
Onderzoek in menselijke ethologie kijkt naar de evolutionaire oorsprong van menselijk gedrag en vergelijkt ook gedrag tussen culturen. Andere onderzoeken naar diergedrag putten uit psychologie, met de nadruk op zaken als aangeleerd gedrag en het aanleren van gedrag aan dieren en het toepassen van de resultaten op mensen.