In de natuur hebben veel dieren de neiging om de vorm of het uiterlijk van andere, gevaarlijkere soorten te imiteren om zichzelf te verdedigen tegen roofdieren. Dit verdedigingsmechanisme wordt mimiek genoemd en vormt een geweldige beschermingsstrategie voor dieren in het wild. Natuurlijk, het is niet altijd effectief, maar het helpt hen om bepaalde gevaarlijke situaties te vermijden.
Meestal hebben dieren die mimiek gebruiken de neiging om de gedaante te dragen van andere grotere, gevaarlijkere en woeste soorten. Een recent onderzoek heeft echter een eigenaardig geval beschreven waarin vleermuizen de manier nabootsen waarop wespen en bijen zoemen.Blijf deze ruimte lezen en ontdek waarom dit merkwaardige fenomeen optreedt.
Wat is mimiek?
Mimicry wordt formeel gedefinieerd als het vermogen van bepaalde dieren om het uiterlijk of gedrag van andere dieren te kopiëren. Deze imitatie kan verschillende doelen hebben en wordt daarom als volgt geclassificeerd:
- Batesiaanse mimiek: een of meer onschuldige soorten imiteren een giftig organisme.
- Mulleriaanse nabootsing: twee of meer giftige soorten imiteren elkaar om hetzelfde ontwerp te delen en versterken de afstotende reactie die ze genereren bij roofdieren.
- Mertensiaanse mimiek: het is de minst frequente variant van de drie. In dit geval imiteert een giftige soort het uiterlijk van een minder giftige soort, met als doel dat roofdieren hun giftigheid leren herkennen en hun predatie verminderen.
Hoe verschilt camouflage van mimiek?
De concepten camouflage en mimiek kunnen te veel op elkaar gaan lijken, omdat beide een fysieke verandering kunnen veroorzaken waardoor het organisme kan worden beschermd. Bij mimiek wordt gedrag echter ook gebruikt om andere dieren beter na te doen. Op een andere manier bekeken, lijken ze niet alleen qua lichaamsbouw op elkaar, maar gedragen ze zich ook vergelijkbaar met de nagebootste soort.
Een beetje eigenaardige imitatie
In 2001 voerde de ecoloog Danilo Russo enkele veldstudies uit die bestonden uit het vangen van de gigantische buizerdvleermuis. Tijdens dit proces merkte hij dat sommige exemplaren een soort gezoem voortbrachten dat enigszins leek op dat van een bij of een wesp.
Hoewel dit feit nogal vreemd was, duurde het enkele jaren voordat zijn onderzoeksteam probeerde het antwoord over dit fenomeen te vinden.Waarvoor in 2022 een artikel werd gepubliceerd in het tijdschrift Current Biology dat het eerste geval aantoonde waarin een zoogdier een insect imiteerde om te overleven.
De vleermuizen die zoemen als wespen
Vleermuizen worden gekenmerkt door dieren die nachtelijke gewoonten hebben en graag in het donker eten. Dit eigenaardige gedrag beschermt ze tegen de meeste nachtelijke roofdieren, maar er zijn enkele andere uitstekende jagers die ook 's nachts aanwezig zijn. Een van de belangrijkste zijn de uilen, een stille en dodelijke roofvogel die met gemak op ze jaagt.
Omdat vleermuizen te weerloos zijn tegen deze roofvogels, moesten ze een eigenaardige verdedigingsstrategie ontwikkelen op basis van mimiek. Om dit te doen, imiteren ze het zoemende geluid van een wesp of bij om hun roofdieren te ontmoedigen.
Het is essentieel om te benadrukken dat hoewel uilen een ongelooflijk gezichtsvermogen hebben, ze de neiging hebben om hun oren meer te gebruiken om hun prooi te lokaliseren.Om deze reden geven ze er de voorkeur aan de confrontatie te vermijden en hun jacht uit te stellen als ze een insect horen dat gewoonlijk vergif.webp bevat en problemen kan veroorzaken.
Geluid verwart alleen roofdieren
Tijdens de analyse die werd uitgevoerd om de gelijkenis tussen het zoemen van vleermuizen en dat van wespen te verifiëren, werd duidelijk dat ze nogal verschillend waren. In feite was het menselijk oor in staat om onderscheid te maken tussen de twee na een paar herhalingen.
Kerkuilen hebben echter een gevoelig gehoor voor hoge frequenties (hoger dan 3 kHz), dus het was mogelijk dat hun perceptie van brom anders was. Door het geluid te beperken tot de frequenties die deze vogels kunnen horen, werd aangetoond dat het onmogelijk was om onderscheid te maken tussen de vleermuis en de wesp.
Dit betekent dat het zoemen van vleermuizen speciaal is ontworpen om uilen voor de gek te houden, aangezien andere dieren hun imitatie kunnen detecteren. Toch is dit genoeg voor deze zoogdieren om te overleven zonder zich zorgen te hoeven maken over dit roofdier.
Kunnen alle vleermuizen wespen imiteren?
Op dit moment is het vermogen om het zoemen van wespen na te bootsen alleen waargenomen bij gigantische buizerdvleermuizen (Myotis myotis). Deze soort komt voor in Europa, Syrië, Anatolië, Israël en de Azoren, waar hij wordt belaagd door de kerkuil (Strix aluco) en de kerkuil (Tyto alba).
Het mimetische vermogen van deze vleermuizen om het gezoem van wespen of bijen na te bootsen, is uniek in het dierenrijk. Uiteindelijk zal de soort met alle middelen proberen zich aan te passen aan hun omgeving om te overleven, anders zijn ze gedoemd uit te sterven en te verdwijnen. Dit is weer een voorbeeld van hoe rauw en ongelooflijk de natuur kan zijn.