Zoals alle dieren hebben walvissen zuurstof nodig om te overleven. De ademhaling van de walvissen en de andere 86 soorten walvisachtigen hangt af van enkele ademhalingen die ze op het oppervlak van de zee opnemen. Ondanks dat het zeedieren zijn -en hun enorme omvang-, heeft hun lichaam dit vitale element nodig, net als landzoogdieren.
Ongeacht de grote omvang van deze zeedieren, is hun ademhalingssysteem heel anders en bijzonder. De belangrijkste reden hiervoor is de hulp die het hen geeft een mechanisme waar maar weinig waterdieren op rekenen om te overleven. Hieronder vind je een aantal curiositeiten die de walvisademhaling tot een uniek proces in de dierenwereld maken.
Walvisademhaling
Walvissen hebben een van de grootste longen in de dierenwereld, ze zijn meer dan 2 meter lang en kunnen meer dan 60 kilogram wegen. Evenzo is hun longcapaciteit 5000 liter en zijn ze in staat om 80% tot 90% van de lucht in hun longen uit te wisselen met een snelle aspiratie. Om deze reden heeft de walvis maar een paar minuten nodig om zuurstof op te vangen.
Er zijn echter verschillende factoren die bepalen hoe vaak de walvissen naar buiten komen voor lucht. Een daarvan is de snelheid waarmee ze bewegen, want hoe hoger deze parameter, hoe groter de verbruikte energie en de behoefte aan lucht. Het ademen van de walvissen is mogelijk dankzij een gat dat een blaasgat wordt genoemd, bovenop hun hoofd bevinden.
Waar ademen walvissen?
Walvissen kunnen niet door hun mond ademen omdat ze 2 geïndividualiseerde buizen hebben voor ademhaling en voeding. Dankzij dit, ze kunnen eten zonder dat oceaanwater in hun longen komt.
Het eerder genoemde blaasgat vermindert de inspanningen van de walvis om te ademen en daardoor vindt een bidirectionele gasuitwisseling plaats. Op fysiologische schaal vindt de opname van zuurstof en de afgif.webpte van koolstofdioxide in het bloed echter plaats in de longblaasjes van uw longen.
Het blaasgat is bedekt met een membraan dat als een klep fungeert, wiens taak het is om het gat af te dichten wanneer het zoogdier ontspannen is, waardoor het binnendringen van water wordt voorkomen. Aan de andere kant kunnen walvissen CO2 onder de zee verdrijven en bellen creëren. Deze dienen als vistrap, terwijl ze op het zeeoppervlak aanleiding geven tot de populaire "jet" of "blow".
Het duikrecord staat op naam van een Cuvier's Calf (Ziphius cavirostris) met een duik van 137,5 minuten op 2992 meter diepte.
Walvisademhalingsproces
Allereerst is het belangrijk op te merken dat niet alle walvissen hetzelfde aantal blaasgaten hebben. In het geval van baleinwalvissen of mystici 2 gaten worden waargenomen, terwijl de odontocetes ze hebben er maar één. Het blazen wordt in ieder geval opgewekt door de grote snelheid waarmee deze zoogdieren in alle gevallen hun longen leegzuigen.
Het fenomeen is mogelijk dankzij het feit dat de spieren van uw thorax zeer krachtig zijn en toestaan je longen comprimeren binnen enkele seconden om te legen. Zo kunnen de walvissen profiteren van de grootste hoeveelheid zuurstof, omdat na de snelle slag een langzame inademing wordt gedaan om hun luchtwegen te sluiten en over te gaan tot de onderdompeling.
Walvissen lopen echter gevaar, omdat de longblaasjes waaruit hun longen bestaan, zouden kunnen bezwijken onder de enorme druk waaraan ze worden blootgesteld. De drukkrachten nemen toe tijdens het duiken en om deze situatie tegen te gaan, persen walvissen de lucht in hun luchtpijp en bronchiolen. Luchtlevering gebeurt meestal tussen de 50 en 100 meter diep.
Bradycardie bij walvissen
Bradycardie is een proces in de ademhaling van walvissen waarbij: vertraag uw hartslag om meer zuurstof te besparen. Hierdoor kunnen ze veel langer worden ondergedompeld voordat ze weer naar buiten komen. Het mechanisme berust op de brede tolerantie die walvissen hebben om CO2 langer in hun longen te houden dan andere levende wezens.
Zuurstof dispersie
Een andere methode die walvissen gebruiken om zo lang zonder adem te blijven, is om zuurstof via het bloed naar hun vitale organen te sturen. Dit mechanisme is echter uniek voor de organen die het nodig hebben, zoals het hart, de hersenen en de spieren die essentieel zijn voor het zwemmen.
Hoe ademen walvissen als ze slapen?
In tegenstelling tot de rest van zoogdieren, walvissen moeten naar de oppervlakte gaan om te ademen terwijl ze slapen. Deze taak is niet zo ingewikkeld als het lijkt, omdat ze een zeer lichte slaap hebben die bekend staat als 'unihemisferische slaap'. Hierdoor kan de ene hersenhelft slapen, terwijl de andere blijft werken.
Dit voorkomt dat de walvis zinkt en niet kan ademen.
Zoals je kon zien, is de ademhaling van walvissen een van de meest verrassende biologische processen. Hun evolutie heeft hen in staat gesteld zich aan te passen aan het mariene ecosysteem en vrijwel geen moeite te doen om te ademen. Het specifieke blaasgat is het perfecte hulpmiddel om zuurstof uit de lucht te krijgen, en daarom rekenen dolfijnen en andere dieren er ook op.
