Er is een familie van caudate amfibieën genaamd proteïden, vertegenwoordigd door verschillende slangachtige dieren. Het meest merkwaardige aan deze amfibieën is dat ze geen oogleden hebben, ze zijn bijziend en hun huid vertoont geen enkele kleur. Er kan dus heel goed over hen worden gesproken als blinde geesten.
Door hun wat sombere uiterlijk zijn het nooit dieren geweest die de sympathie van de mens opwekken. Ze hebben in ieder geval het geluk om in gebieden te wonen die niet gemakkelijk toegankelijk zijn voor degenen die ze willen opjagen of voor nare doeleinden willen gebruiken.
Proteid amfibieën, dieren die bekend staan als blinde geesten
De familie Proteidae Het is samengesteld uit 6 soorten die voornamelijk in Noord-Amerika en Europa worden verspreid. Het zijn dieren met nachtelijke en aquatische gewoonten, die hun fysieke verschijning bepalen. Om deze reden behouden ze hun kieuwademhaling en hebben ze een kleurloze huid.
Proteïden delen kenmerken met salamanders en salamanders, als caudate amfibieën zijn ze. Maar de waarheid is dat zijn evolutionaire positie ten opzichte van deze beter bekende verwanten nog steeds onzeker is.
Kenmerken van soorten amfibieën die blinde geesten worden genoemd
Vervolgens zullen we kort 2 van de 6 soorten beschrijven die deel uitmaken van deze groep dieren die bekend staat als proteïden. Deze soorten zijn onderverdeeld in 2 geslachten: Necturus Y Proteus. Hoewel ze een aantal kenmerken gemeen hebben, leven ze als het erop aankomt in verschillende werelden.
Het geslacht Necturus
De soort van het geslacht Necturus ze worden verspreid door het oosten van het Noord-Amerikaanse subcontinent, maar ze zijn overvloediger in de Verenigde Staten. Ze hebben een robuust, lang en cilindrisch lichaam, met een platte staart die hen helpt door het water te bewegen.
Zoals we in het begin waagden, behoudt dit dier zijn kieuwen in de volwassen fase om te ademen. Deze kieuwen zijn zeer opvallend rood omdat ze zeer vasculair zijn. Dat wil zeggen, ze krijgen een enorme bloedtoevoer om zoveel mogelijk zuurstof op te kunnen vangen.
In wateren met weinig opgeloste zuurstof vertakken hun kieuwen zich op indrukwekkende wijze om te proberen de ademhaling maximaal te optimaliseren. In koud, zuurstofrijk water blijven ze klein en worden ze bijna onopgemerkt. Daarom passen de kieuwen van de necturus zich aan het zuurstofgehalte van het leefgebied aan.
Necturus maculosus
Soms aangeduid als de "waterhond", Necturus maculosusHet lijkt niet echt op een geest. In tegenstelling tot wat gebruikelijk is bij proteïden, vertoont hun huid wel kleur. Het kan van bruin naar zwart gaan, door grijs gaan, met stippen van verschillende tinten om op te gaan in de bodem van de rivierbedding die bewoont.
Het leeft alleen in de Verenigde Staten, in rivieren en meren met vlakke en rotsachtige bodems. Net als de rest van de proteïden ademt het door zeer opvallende rode kieuwen, maar soms maakt het ook gebruik van huidademhaling. Alsof dat nog niet genoeg is, heeft dit dier rudimentaire longen in zijn borstholte.
Het geslacht Proteus, de echte blinde geesten
Aan de andere kant van de wereld, op het Balkan-schiereiland, bevindt zich de andere helft van de familie van proteïden.Proteus anguinus -in het gebied dat bekend staat als «olm» - bewoont grotten, tussen stalactieten en stalagmieten. Zijn leefgebied is altijd in wateren met temperaturen onder de 10 graden Celsius.
In de volksmond noemen inwoners van die Europese regio hem 'de blinde salamander'.
In tegenstelling tot zijn Noord-Amerikaanse familielid, P.anguinus Het heeft een veel soberder, langwerpig lichaam, tussen de 20 en 30 centimeter. Zoals verwacht van zijn familie, heeft hij geatrofieerde ogen en een gedepigmenteerde huid. Het kan hoogstens een roze tint hebben, omdat de huid transparant is voor het bloed dat door de bloedvaten stroomt.
Door altijd in grotten in de diepte te leven, hoeft dit dier geen afweermechanismen te ontwikkelen die het beschermen door het te verbergen voor roofdieren, daarom heeft zijn huid geen kleur. Bovendien gebruiken deze amfibieën alleen hun geur om aan voedsel te komen, zodat ze als blinde geesten overleven.
Hoe overleeft dit dier in zo'n ongunstige omgeving?
P.anguinushet kan vele maanden bestaan zonder voedsel tot zich te nemen. Indien beschikbaar, bestaat zijn dieet uit wormen en schaaldieren die het door geur detecteert. Met het weinige dat het weet te jagen, genereert reserves die dienen om te overleven totdat hij weer jaagt.
Andere blinde geesten in de wereld van amfibieën
Terugkerend naar het Amerikaanse continent, vinden we andere blinde salamanders. In dit geval behoren deze merkwaardige dieren tot een andere familie, die van de Plethodontiden. Het zijn amfibieën die altijd door de huid ademen; dat wil zeggen, in tegenstelling tot proteïden, hebben ze geen kieuwen.
In deze familie is de Texaanse blinde salamander (Eurycea rathbuni). Zoals de olm, Deze soort kan maanden zonder eten en heeft geen pigmenten in de huid of ogen. Geconfronteerd met wat lijkt op een handicap, ontwikkelt deze amfibie receptoren in de huid waarmee hij zijn prooi kan vangen.
Evolutionaire aanpassingen van de Proteidae-familie
Deze dieren - bekend als blinde geesten - lijken een onvolledige ontwikkeling te hebben doorgemaakt. Dit is vooral te wijten aan de schaarste aan voedsel in hun leefgebieden. Het weinige voedsel dat ze in hun mond kunnen stoppen, dient nauwelijks als een reserve om zo lang van te leven zonder te eten.
Dit fenomeen van gebrek aan ontwikkeling staat bekend als pedomorfose. Het is een aanpassing aan de omstandigheden waarin het volwassen individu van een soort bepaalde kenmerken van de juvenielen van die soort behoudt. In dit geval, behoud van filamenteuze kieuwen en staartvinnen kenmerkend voor het larvale stadium.
