Zilvermieren uit de Sahara: de snelste ter wereld?

Wanneer de vraag rijst welk dier het sterkste of snelste is, denken we aan olifanten en cheeta's. Hoe verrassend het antwoord op deze vraag ook mag lijken, wanneer snelheid wordt gemeten in relatie tot lichaamslengte per seconde, komt er een nieuw biologisch record naar voren: een van de snelste levende wezens is een mier.

De soort die we u vandaag laten zien, omvat een reeks wonderbaarlijke ongewervelde dieren: de Sahara-zilvermieren (Cataglyphis bombycina). Hun snelheid is 85,4 centimeter per seconde, maar dit is niet het enige opvallende aan hen.

Wat maakt de snelheid van de Sahara-zilvermier record?

Verrassend genoeg, de afstand die deze mier in één seconde aflegt komt overeen met 108 keer de lengte van zijn lichaam. Ter vergelijking: de cheeta kan maar 16 keer zijn lichaamslengte per seconde afleggen.

Het is de moeite waard om te bedenken dat de recordsnelheid van een Olympische atleet op de 100 meter sprint 10,43 meter per seconde is, wat overeenkomt met 5,5 keer zijn lengte. Als een man kon reizen met de snelheid van de Saharaanse zilvermier, de maximale snelheid zou ongeveer 738 kilometer per uur zijn.

In de dierenwereld, de Sahara-zilvermier staat op een waardige derde plaats bij de snelste. De eerste is de Californische kustmijt (Paratarsotomus macropalpis) die 322 keer zo groot is per seconde. De tweede is de Australische tijgerkever (Cicindela eburneola), met een snelheid van 170 keer de lengte per seconde.

Loopcontrole is essentieel om snelheid te behouden

Een groep wetenschappers maakte high-speed video's van mieren die in de woestijn rennen. Ze concludeerden dat het geheim zit in de snelheid en de controle van de mars. Volgens dit rapport zouden de Sahara-zilvermieren ze kunnen hun benen zwaaien met snelheden tot 1.300 millimeter per seconde.

Dit vermogen stelt hen in staat om hun pas te vergroten van 4,7 tot 20,8 millimeter naarmate ze hogere snelheden bereiken. Het is interessant om te weten dat, wanneer de mier 300 millimeter per seconde overschrijdt, synchroniseer alle 6 poten tegelijkertijd op de grond.

De voeten bleken slechts 7 milliseconden contact te maken met de grond. Dit zou kunnen helpen om het wegzakken in het zand tot een minimum te beperken. Helaas is het tot nu toe niet bekend hoe de spieren van mieren hen in staat stellen om met zulke verbluffende snelheden te bewegen.

Een flat berijden in een vijandige omgeving

Het is verbazingwekkend om te horen dat zilvermieren uit de Sahara leven en zich voeden onder extreme temperaturen in de Afrikaanse woestijn. Op warme dagen -met een bodem van 60 tot 70 graden Celsius-, deze mieren kunnen maximale voeractiviteiten bereiken.

Onder deze omstandigheden ligt hun lichaamstemperatuur tussen 48 en 51 graden Celsius. Dankzij hun fysiologie slagen deze insecten erin om hun lichaamstemperatuur onder de maximale kritische temperatuur te houden, die voor hen 53,6 graden Celsius is.

Zilvermieren uit de Sahara hebben het beste grijze haar ter wereld

De naam die aan deze zilveren mieren is gegeven, verwijst naar het feit dat ze gloeien in de zon. Onlangs hebben wetenschappers aangetoond dat de haren die het dorsale deel van het lichaam van de mier bedekken, verantwoordelijk zijn voor het zilverachtige uiterlijk.

Deze haren zijn niet cilindrisch, want als ze in dwarsrichting worden afgeknipt, blijkt dat ze driehoekig zijn en dat twee van hun drie vlakken gegolfde oppervlakken hebben. Deze oppervlakken zorgen voor een hoge optische reflectie van licht in het zichtbare en nabij-infrarood (NIR) bereik van het spectrum.

Maar bovendien maximaliseren deze haren de reflectie van infrarode energie, dat wil zeggen van warmte. Deze twee effecten verklaren de opmerkelijke thermoregulerende eigenschappen van deze soort.

De vele aanpassingen van de Sahara-zilvermier aan de woestijn

Deze kleine mieren zijn ongelooflijk, vooral vanwege de mechanismen die ze hebben ontwikkeld om zich aan te passen aan de verzengende temperaturen van hun omgeving. Onder hen vinden we het volgende:

• Ze hebben langere poten dan andere mieren: hierdoor kunnen ze hun lichaam verder weg houden van het verschroeiende zand.

• Hun lichaam maakt hitteschok-eiwitten: deze uitdrukking is geen reactie op warmte, maar ze bezitten ze zelfs voordat ze het nest verlaten. Dit helpt hen om maximale weerstand tegen hitte te verkrijgen.
• Ze kunnen de zon volgen: zodat ze altijd op de hoogte zijn van de kortste route terug naar het nest.

Deze mieren zijn bedekt met unieke haren, met een driehoekige doorsnede die hun lichaam koel houdt door de zonnestraling te reflecteren en overtollige thermische straling af te voeren.

Technologen wachten tot het geheim van de hittebestendigheid wordt opgehelderd

Ongetwijfeld, Zilvermieren uit de Sahara hebben verschillende biologische oplossingen gevonden voor een thermoregulatieprobleem. Zodra de wetenschap de onderliggende mechanismen opheldert, kan deze kennis leiden tot de ontwikkeling van biomimetische coatings. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn voor passieve koeling van objecten.