"Runderdroefheid" is de informele manier om te verwijzen naar een groep ziekten die regelmatig vee treft. Het is een syndroom dat wordt veroorzaakt door twee heel verschillende micro-organismen: een parasiet en een bacterie. Beide worden overgedragen door de beet van een insect, dus het zijn vectorziekten.
De symptomen veroorzaken bij het dier een toestand van permanente apathie en onverschilligheid. Koeien verliezen interesse in hun metgezellen en de omgeving om hen heen als gevolg van algemene malaise. Daarin ligt de moeilijkheid van de ziekte: de sleutel is om te beseffen dat dit zogenaamde verdriet een pathologische toestand is.
Runderdroefheid, een aandoening die niet onopgemerkt kan blijven
De term verwijst naar twee ziekten, hoewel ze verschillende kenmerken gemeen hebben. In het bijzonder beschrijven boeren die over dit syndroom spreken boviene babesiose en anaplasmose, waarvan de veroorzakers de volgende zijn:
- Microscopische parasieten van het geslacht Babesia.
- Gram-negatieve bacteriën (Anaplasma marginale).
Het groeiende belang van vectorziekten
De incidentie van door vectoren overgedragen ziekten blijft toenemen, zowel bij dieren als bij mensen. Dit is het geval bij de meeste seizoensgebonden pathologieën, inclusief de pathologieën die ons in deze lijnen bezighouden.
"Boviene droefheid" wordt overgedragen door beten van een geleedpotige die bekend staat als de gewone runderteek (Rhipicephalus microplus). Er zijn ook gevallen beschreven waarbij andere bloedzuigende insecten, zoals dazen of muggen, deelnemen aan de overdracht.
Wie heeft er gewoonlijk last van deze "boviene droefheid"?
De waarheid is dat alle soorten runderen aan deze ziekte lijden, maar de ernst van de symptomen hangt af van factoren zoals de leeftijd van het dier. Jonge kalveren jonger dan 12 maanden hebben vaak last van milde infecties met een lage mortaliteit.
Ten tweede, dieren ouder dan 2 jaar kunnen een sterfte vertonen variërend tussen 20% en 50%. Zo wordt het niet zozeer een ernstige ziekte bij kalveren, maar eerder bij volwassen runderen.
De symptomen die een naam geven aan zo'n bepaalde ziekte
Koeien die lijden aan infecties door Babesia of Anaplasma geen overdreven specifieke symptomen vertonen. Ze zijn eerder typerend voor elke slopende ziekte, zoals koorts, verlies van eetlust, depressie of zwakte.
Bij melkgevende koeien is er een snelle daling van de melkproductie, wat de boer waarschuwt dat er iets mis is. Bij vleesvee wordt de ziekte echter meestal pas ontdekt als het aangetaste dier te zwak is.
De reden dat deze symptomen verschijnen, is de vernietiging van de rode bloedcellen, omdat ze worden binnengevallen door een van de bovengenoemde micro-organismen. Dit veroorzaakt een hemolytische anemie - door de afbraak van deze cellen - die de constante verslechtering van de gezondheidstoestand van het dier veroorzaakt.
Daarom lijken de koeien verdrietig: hun oren hangen naar beneden, hun gezichten zijn depressief en ze worden buiten de groep gehouden.
Hoe wordt het gediagnosticeerd?
Aangezien er geen specifieke symptomen zijn, bij veel andere runderpathologieën is een differentiële diagnose nodig. Bijvoorbeeld bij leptospirose, botulisme of miltvuur. Toch kan er enige argwaan zijn wanneer vectoren in de kudde worden waargenomen.
Het enige klinische bewijs om de diagnose "verdriet" te bevestigen, is directe observatie van de micro-organismen die verantwoordelijk zijn voor de ziekte. Door bepaalde analyses is het mogelijk om te zien Babesia soorten. of te Anaplasma soorten. in de rode bloedcellen van het zieke dier.
De laatste stap is het uitvoeren van de bijbehorende serologische tests om antigenen of genetisch materiaal van het pathogene micro-organisme te detecteren. Op deze manier zal het in feite mogelijk zijn om onderscheid te maken zonder de mogelijkheid van fouten tussen de ene agent en de andere om door te gaan met de behandeling ervan.
Wordt "runderdroefheid" behandeld?
Zoals de meeste infectieziekten, als het vroeg wordt opgemerkt, kunnen de symptomen onder controle worden gehouden. Om dit te doen, moet je eerst zeker weten welk organisme de symptomen bij dat dier veroorzaakt:
- Voor de specifieke behandeling van babesiose worden antiparasitaire geneesmiddelen gebruikt, specifiek tegen deze protozoa.
- Tetracyclines, die antimicrobiële geneesmiddelen zijn, worden gebruikt voor de behandeling van anaplasmose.
Het probleem met beide pathologieën is dat, als de diagnose niet op tijd komt, de verslechtering meestal onomkeerbaar is. Daarom is zonder twijfel de beste aanbeveling het gebruik van vaccins.
Vaccinatie van runderen tegen babesiose en anaplasmose
Ze worden vaak gebruikt vaccins die rode bloedcellen bevatten van koeien die zijn geïnfecteerd met een pathogeen waarvan de virulentie is verminderd. Ze worden elk jaar toegepast op runderen van 4 tot 10 maanden oud die afkomstig zijn uit inrichtingen waar zich meestal klinische gevallen voordoen.
Het is ook handig om mensen te vaccineren die in tekenvrije gebieden zijn geboren en worden overgebracht naar plaatsen waar teken kunnen zijn. Ze zijn echter gecontra-indiceerd bij volwassen dieren in het geval dat de virulentie kan worden omgekeerd. Het vaccin wordt dus alleen in zeer specifieke gevallen en onder zeer goed gecontroleerde omstandigheden gebruikt.
"Boviene droefheid" is een echte uitdaging voor Zuid-Amerikaans vee
De landen van het tropische en subtropische gebied van Latijns-Amerika spreken erover als een van je grootste obstakels bij het fokken van vee. De talrijke verliezen in de melk- en vleesproductie, de hoge kosten van behandeling of vaccin en de hoge mortaliteit van runderdroefheid geven de boeren geen uitstel.
Als gevolg van klimaatverandering verplaatsen deze en andere vectorziekten zich alleen naar gematigde streken.