Acromegalie is een endocriene ziekte die bestaat uit hypersecretie van groeihormoon (GH). De oorsprong van deze verandering bij katten is de aanwezigheid van een tumor in de hypofyse. Het is een zeldzame ziekte, maar helaas kan het behoorlijk ernstig zijn.
Gebruikelijk, tekenen van acromegalie worden gedetecteerd door de aanwezigheid van andere ziektenIn dit geval kan het te wijten zijn aan insulineresistentie bij een behandeling voor diabetes. De definitieve diagnose wordt bevestigd door beeldvorming en bloedspiegels van bepaalde hormonen.
Acromegalie bij katten
Katachtige acromegalie heeft dezelfde oorsprong als bij andere soorten -behalve in het geval van de hond-: een anterieure hypofyse-laesie of een adenoom dat verantwoordelijk is voor de ontregeling van de productie van GH, groeihormoon.
Groeihormoon wordt uitgescheiden door de hypofyse door stimulatie van een ander voorloperhormoon, somatocrinine, dat in de hypothalamus wordt geproduceerd. De afscheiding van dit hormoon wordt geremd door een ander hormoon, somatostatine, dat ook in de hypothalamus wordt geproduceerd wanneer de GH-spiegels hoog zijn.
Groeihormoon effecten
Groeihormoon heeft effecten op de stofwisseling, omdat een overmatige productie ervan de fysiologie van het dier beïnvloedt. Aan de ene kant, stimuleert de productie van glucose in de lever, liposyse en verhoogt de oxidatie van lipiden.
Hierdoor resulteert een overmaat van het hormoon in aanhoudende hyperglykemie die een toestand van hyperinsulinemie genereert - hoge aanwezigheid van insuline in het bloed - om tegen te gaan. Overmatige insulineconcentraties leiden tot glucose-intolerantie. Daarom is insulineresistente diabetes een teken van acromegalie.
Daarnaast wordt met het groeihormoon ook het hormoon IGF-1 (Insuline-like Factor-1) uitgescheiden, die de proliferatie van veel weefsels stimuleert. Morfologische veranderingen zijn ook een ander teken van acromegalie: organomegalie, vervorming van de ledematen, gewichtstoename en andere kenmerkende symptomen.
Symptomen bij katten
Volgens statistieken, mannelijke katten rond de 10 jaar zijn meer vatbaar voor acromegalie, maar er zijn geen verschillen waargenomen tussen de verschillende kattenrassen. Enkele van de meest voorkomende symptomen zijn:
- Insulineresistentie geassocieerd met de gebruikelijke tekenen van mellitus diabetes: polyurie, polydipsie, veranderingen in eetlust en gewicht en andere gebeurtenissen.
- Gewichtstoename onverklaarbaar door de tutor.
- Cardiovasculaire symptomen: Acromegalie kan hypertrofische cardiomyopathie ontwikkelen.
- Morfologische modificaties: abnormale vergroting van bepaalde organen (organomegalie). Een verwijding van het gezicht komt ook vaak voor.
- Ademhalingsgeluid
- Lagere prognathie: de kaak lijkt uit de mond te steken.
- Versnelde nagelgroei.
- Kreupelheid van een of meer ledematen.
- Nerveuze of gedragssymptomen
Is er een behandeling voor acromegalie bij katten?
Er zijn momenteel verschillende soorten behandelingen voor katten met acromegalie. We stellen ze in de volgende regels aan u voor.
Chirurgische behandeling
De operatie bestaat uit een hypofysectomie, dat wil zeggen, verwijdering van de hypofyse samen met de tumor die acromegalie veroorzaakt. Het is een gecompliceerde operatie die meestal alleen in zeer gespecialiseerde centra wordt uitgevoerd door deskundige chirurgen.
Vanwege de moeilijkheid van de operatie zelf, de conditie van het dier en de postoperatieve zorg die het vereist, is het een riskante procedure, maar het kan zeer goede resultaten opleveren.
In 2012 voerde het Britse Royal Veterinary College (RVC) de eerste succesvolle hypofysectomie-operatie uit om een kat met acromegalie te behandelen. Tot op heden, in 2022-2023, overschreden de meest gekwalificeerde professionals 100 uitgevoerde operaties.
Bestralingstherapie behandeling
Het is de meest gebruikte methode voor katten met acromegalie. Bestralingstherapie regelt de omvang van de tumor terwijl de insulinebehoefte wordt verminderd. Met deze behandeling is het echter niet mogelijk om de groeihormoonspiegels te normaliseren, zoals bij hypofysectomie het geval is.
Bovendien vormen hun onbeschikbaarheid, kosten en noodzaak van herhaalde anesthesie aanzienlijk ongemak voor verzorgers van zieke katten. Voor dit soort behandelingen zijn zeer gespecialiseerde instellingen nodig.
Medicijntoediening
Het bestaat uit de toediening van somatostatine-analogen en richt zich op een afname van de insulinebehoefte bij behandelde katten. Parallel aan deze behandeling worden de grootte van de hypofyse en de groeihormoonconcentraties gecontroleerd.
Als de voogd van de kat besluit geen van de bovenstaande behandelingen te volgen, heeft hij de mogelijkheid om de symptomen te verlichten. Het tweemaal daags innemen van hoge doses insuline kan acromegalie relatief effectief behandelen. Gezien de hoeveelheid toe te dienen insuline, kan deze optie net zo duur zijn als de vorige.
Bovendien kan het bestrijden van insulineresistentie alleen worden overwogen als er geen zenuwsymptomen zijn geassocieerd met de hypofysetumor. De andere symptomen die kunnen voortvloeien uit acromegalie moeten ook palliatief worden behandeld.