Er zijn twee ziekten bij paarden die speciale aandacht krijgen van de gezondheidsautoriteiten. Dit zijn besmettelijke metritis bij paarden en virale arteritis bij paarden, beide pathologieën die onderworpen zijn aan officiële controle.
Het feit dat deze ziekten een grotere relevantie hebben, is niet zozeer te wijten aan de mortaliteit die ze veroorzaken, maar aan de moeilijkheden op het vlak van reproductief beheer. Dat wil zeggen, als bekend is dat een paard - mannelijk of vrouwelijk - drager is van deze ziekten, zal het problemen hebben om als voortplantingsdier te worden gebruikt.
Dit laat veel dieren met een ongeëvenaarde genetische kwaliteit buiten de fok- en selectieprogramma's, alleen al vanwege het feit dat, op het moment van analyse, waarvan is aangetoond dat ze de verkeerde micro-organismen bevatten.
Ziekten van paarden onder officieel toezicht: besmettelijke paardenmetritis
Besmettelijke metritis bij paarden verschijnt als een mucopurulente vaginale afscheiding als gevolg van baarmoederontsteking, die tijdelijke onvruchtbaarheid veroorzaakt. In feite kunnen merries in korte tijd meer dan één episode van de ziekte doormaken.
Ja inderdaad, na infectie herstellen de meeste paardachtigen zonder problemen, hoewel ze drager kunnen worden van het pathogene micro-organisme dat de ziekte veroorzaakt (Taylorella equigenitalis).
Het zijn de reproductieve mannetjes die de infectie meestal tijdens geslachtsgemeenschap overdragen. Daarom fungeren ze als dragers - de bacteriën blijven in hun urogenitale membranen - en verspreiders van de infectie.
Diagnose
De bacterie kan in het laboratorium worden aangetoond aan de hand van monsters uit het voortplantingssysteem van hengsten en merries. Tegenwoordig is deze test verplicht voorafgaand aan de internationale verplaatsing van paardachtigen.
PCR wordt ook vaak gebruikt voor detectie, omdat het zeer nuttig is gebleken. Serologische tests kunnen infectie niet op betrouwbare wijze detecteren met het oog op diagnose en controle, hoewel ze worden gebruikt bij teven die zijn gekruist met een hengst die ervan wordt verdacht drager te zijn.
Programma voor de bestrijding van paardenziekte en gezondheidskwalificatie
Er zijn nog geen vaccins beschikbaar om te beschermen tegen deze ziekte of om kolonisatie door T. equigenitalis. Om deze reden worden controleprogramma's ontwikkeld waaraan de paarden worden onderworpen. -mannelijk en vrouwelijk- bestemd voor reproductie. Deze controle wordt uitgevoerd met de volgende maatregelen:
- Er worden monsters van het dier genomen voor analyse in het laboratorium.
- Op basis van het resultaat krijgt het paard een gezondheidsbeoordeling met betrekking tot metritis.
- Volgens deze kwalificatie zijn deze paarden al dan niet bestemd voor reproductie. Op deze manier wordt besmetting zoveel mogelijk vermeden door vervoerders niet te kruisen.
Ziekten van paarden onder officieel toezicht: equiene virale arteritis
In dit geval hebben we te maken met een besmettelijke ziekte veroorzaakt door een virus Arteriviridae. Hoewel het spectrum van natuurlijke gastheren voor het virus beperkt lijkt tot paardachtigen, zijn er aanwijzingen dat het ook alpaca's en lama's treft.
De symptomen die door de ziekte worden veroorzaakt, zijn niet erg specifiek. Het dier kan last krijgen van koorts, depressie, anorexia, zwelling van de benen, scrotum en voorhuid, conjunctivitis, loopneus en netelroos, naast andere klinische symptomen. Bij vrouwen kunnen abortussen optreden en bij jonge veulens longontsteking en fulminante enteritis.
Gelukkig is de normale gang van zaken het volledige herstel van het dier zodra de symptomen voorbij zijn. Wat wel bekend is, is dat er gevolgen zijn in de weefsels als gevolg van vasculitis -ontsteking van bloedvaten- veroorzaakt door het virus.
Sommige hengsten worden chronische dragers van het virus in hun voortplantingssysteem en kunnen worden uitgescheiden met sperma. Deze gebeurtenis heeft te maken met de aanwezigheid van androgenen, aangezien het niet is gevonden bij seksueel onrijpe merries, ruinen of veulens.
Overdragen
De verspreiding van het virus kan plaatsvinden via de luchtwegen, seksuele of aangeboren routes. Seksuele overdracht is het belangrijkste voor de autoriteiten, omdat het een groter preventiepotentieel heeft.
Diagnose
Deze ziekte moet worden onderscheiden van vele andere die de luchtwegen aantasten of gegeneraliseerde symptomen veroorzaken. Dit is het geval bij paardengriep, paardenrinitis of paardenpest. Daarom worden er allerlei analytische tests uitgevoerd om bepaalde ziekteverwekkers van andere te onderscheiden..
Identificatie van het arterivirus uit weefselmonsters en secreties kan worden bereikt door PCR. Dit dient zowel om infectie te bevestigen als om uit te sluiten, daarom is het nuttig om dieren te laten bewegen.
Het gebruik van serologische tests is ook nuttig bij het onderzoeken van vermoedelijke gevallen van een miskraam, sterfte bij jonge veulens of oudere paarden. Helaas bieden slechts enkele voldoende sensitiviteit en specificiteit.
Paardenziektebestrijding, gezondheidskwalificatie en vaccinatieprogramma's
De incidentie van deze ziekte is de afgelopen jaren toegenomen door het grotere aantal paardenbewegingen en het gebruik van rudimentaire doses. Daarom, het doel van het bestrijdingsprogramma is om verspreiding van het virus tussen fokdieren te voorkomen. Op deze manier is het mogelijk om het risico op miskramen en sterfte bij jonge veulens te minimaliseren.
Deze programma's zijn gebaseerd op goede managementpraktijken en vaccinatie bij seksueel onrijpe mannetjes, reproductieve vrouwtjes en veulens. Er zijn momenteel twee in de handel verkrijgbare vaccins tegen het virus, één in Noord-Amerika en één in Europa. Beide zijn gericht op het voorkomen van uitbraken, met speciale aandacht voor abortus bij merries..
Alle paarden die bestemd zijn voor de fokkerij zullen worden onderworpen aan het controleprogramma. Deze controle omvat het nemen van monsters en hun analyse om hun sanitaire kwalificatie te bepalen. Afhankelijk van de resultaten zijn kruisen wel of niet toegestaan.