Hoe honingbijen voedsel vinden, is een vraag die natuuronderzoekers al eeuwenlang intrigeert, aangezien communicatie tussen veel dieren nog steeds een geheim blijft voor ethologen.
Relatief recent werd de dans van bijen ontdekt, een complex systeem van communicatie door middel van lichaamsbewegingen. Lees verder om meer te weten te komen over dit merkwaardige en verfijnde gedrag.
De dans van de bijen: de geheime taal
honingbijenApis mellifera) zijn insecten met een complexe sociale structuur. Ze leven in bijenkorven en voeden zich met de nectar van bloemen die in de natuur worden gevonden, dus spelen ze een sleutelrol bij het bestuiven van ecosystemen en het in stand houden van de flora.
We kennen als "dans van de bijen" een complex communicatiesysteem dat werkbijen hebben om aan de rest van de honingraat de richting en afstand van de bloemen die ze tijdens hun zoektocht vinden door te geven. Dit wordt bereikt door een reeks bewegingen en "wiebels" van het lichaam.
De dans zelf is gebaseerd op twee principes: angulatie en duur.. De hoeking geeft de richting van het voedsel ten opzichte van de zon aan en de duur van de dans de afstand. In de volgende sectie zullen we deze concepten bespreken.
Soorten bijendans
In grote lijnen zijn er twee soorten bijendans: een rondedans en een wiebeldans. Wanneer een voedselbron zich op minder dan 50 meter van de werknemer bevindt, het voert een rondedans uit. Daarin geeft de duur de afstand tot de voedselbron aan, maar zonder de richting te specificeren.
De Wiggle Dance vindt plaats wanneer de bij de voedselbron op meer dan 150 meter afstand heeft gevonden. De arbeider die het uitvoert, vliegt in een rechte lijn, keert in een halve cirkel terug naar het startpunt en voert vervolgens een tegengestelde en symmetrische beweging uit.
Tijdens de centrale beweging oefent het lichaam van de bij een "wiebel" van links naar rechts. Tegelijkertijd zendt het een laagfrequent geluid uit. De afstand van het moment van wiebelen is bij benadering indicatief voor de afstand van de bloemen.
De hoek markeert de richting
Zoals we hebben gezien, is de weergave van de afstand waarop de bloemen zich bevinden vrij eenvoudig. Het is echter iets ingewikkelder om te begrijpen hoe bijen de richting van het voedsel communiceren.
De bijen gebruiken de honingraat als kaart om de omgeving van de korf weer te geven. De hoek die de bij aanneemt ten opzichte van de verticaal van de honingraat is de sleutel. Als de bij wil aangeven dat de bloemen in de richting van de zon staan, zal hij het deel van de wiebeling uitvoeren in de richting van het dak van de honingraat en vice versa.
Als de richting een bepaalde hoek is, laten we zeggen 60 graden ten westen van de zon, zal de bij die hoek maken ten opzichte van de verticaal. Zo kennen deze gevleugelde insecten de richting van hun voedselbronnen met een relatief complexe dans.
Een patiënt en onderbroken onderzoek
Dit systeem werd ontdekt door de Oostenrijkse etholoog Karl Von Frisch, een gerenommeerd onderzoeker van deze insecten die in de jaren dertig begon te werken. Echter, na de opkomst van de nazi-partij in Duitsland, werd hij ontheven van zijn verantwoordelijkheden voor het hebben van joodse afkomst.
Maar vanwege een vreselijke plaag op de bijenkorven in Beieren, werd hij ingeschakeld om te proberen het te stoppen, zodat hij zijn onderzoek kon voortzetten. Uiteindelijk slaagde hij er na zware inspanningen in om dit mechanisme aan te tonen, wat hem in 1973 de Nobelprijs voor de Fysiologie opleverde.
Kunnen we communiceren met bijen?
Nu we weten hoe de dans van de bijen werkt, kunnen we enkele mogelijkheden verkennen die zich openen. Een daarvan is om te communiceren met de honingbijen, dat wil zeggen, imiteren hun dans om te zien of ze het correct zouden kunnen interpreteren.
Een groep onderzoekers van Harvard University begon te werken met RoboBee, een kleine robot in de vorm van een insect.
Dit apparaat is erg handig voor het opnemen van omgevingsgegevens dankzij zijn kleine formaat en veelzijdigheid en bij deze gelegenheid werd het gebruikt om het gedrag van dieren te analyseren. RoboBee werd geïntroduceerd in een bijenkorf en deed daarna de bekende dans na.
De dans van de bijen geschetst.
Zoals de onderzoekers verwachtten, verscheen er een groep bijen precies waar de dans aangaf. Kortom, zoals we kunnen zien, technologie stelt ons in staat om veel meer te leren over dieren, en zelfs om met hen te communiceren.
