Dat honden de stress van hun verzorgers en andere emoties waarnemen, is iets dat we allemaal vermoeden, aangezien elke hondenbezitter zal bevestigen dat hun huisdier weet wanneer ze verdrietig of blij zijn. Geluid en gezichtsuitdrukkingen zijn een universele taal, dus deze interspecifieke communicatie is niet geheel verrassend.
Wat fascinerend kan zijn, is te weten dat honden niet alleen de emotionele toestanden van hun baasjes waarnemen, maar ook ermee besmet zijn en ze genereren fysiologische reacties op basis van de situatie.
Over stress en de hormonale basis ervan
Stress wordt gedefinieerd als een gevoel van fysieke of emotionele spanning. Het is noodzakelijk om het in twee varianten te onderscheiden, de ene chronisch en de andere acuut:
- Acute stress is een volkomen normale fysiologische reactie, omdat het lichaam van levende wezens reageert door bepaalde hormonen af te geven op mogelijk gevaarlijke situaties.
- Aan de andere kant manifesteert de chronische variant zich met waarschuwingssignalen en ongemak in het lichaam van de patiënt, zelfs als er geen echte reden voor is. Dit soort stress kan dagen, weken of maanden aanhouden.
Dit gevoel heeft een hormonale basis, omdat het duidelijk geassocieerd is met het vrijkomen van adrenaline en cortisol.
Het eerste hormoon verhoogt de hartslag en bloeddruk, terwijl het tweede het gebruik van glucose in de hersenen verbetert, de beschikbaarheid van weefselherstellende stoffen verhoogt, de reacties van het immuunsysteem verandert en het onderdrukt een correcte spijsvertering.
Al deze fysiologische mechanismen (en vele andere) spelen een duidelijke rol: middelen omleiden om prioriteit te geven aan vecht- of vluchtreacties in het individu. Maar hoe verhouden deze niveaus zich tot het gedrag van een hond en zijn voogd?
Honden nemen de stress van hun verzorgers waar
Een studie uit het tijdschriftNatuur getracht de relatie tussen de stress van een aantal huishonden met betrekking tot de emotionele toestand van hun verzorgers op te helderen. Hiervoor zijn de volgende stappen gevolgd:
- 58 paar honden en voogden werden gecontroleerd en de cortisolspiegels van zowel mensen als honden werden gemeten bij twee verschillende gelegenheden (zomer en winter).
- De resultaten stonden in contrast met de persoonlijkheidskenmerken van de verzorgers, evenals met de levensstijl van elk van de honden.
- Het experiment laat een duidelijke correlatie zien tussen de cortisolspiegels van de hond en de voogd, afhankelijk van de tijd van het jaar en hun persoonlijkheid.
Hoe ongelooflijk het ook mag lijken, de niveaus van dit hormoon bij honden werden niet bepaald door hun fysieke activiteit, maar ja vanwege de emotionele toestand van hun docenten.
Eigenaren die neurotischer, nerveuzer en wantrouwiger waren, hadden meer stress, wat zich vertaalde in een hogere concentratie cortisol in hun hond. Hieruit blijkt dat honden, naast het detecteren van de emoties van mensen, ze maken ze van zichzelf.
Dit fenomeen staat bekend als 'emotionele besmetting'. (emotionele besmettingin het Engels) en reageert op een mechanisme waardoor empathie ontstaat en emoties worden gedeeld tussen twee of meer individuen, expliciet of impliciet.
We moeten niet vergeten dat de mens het centrale element is in het leven van de hond, dus de hond wordt veel meer beïnvloed door zijn mentor dan omgekeerd. Mensen hebben immers andere sociale kringen buiten het huis, terwijl honden alleen ons hebben.
Voorbij gezichtsuitdrukking
We gaan zelfs nog verder, aangezien verschillende bronnen bevestigen dat honden kunnen hormonale veranderingen bij mensen "ruiken", wat zou verklaren dat ze hun gedrag aanpassen, bijvoorbeeld wanneer ze een zwangere vrouw ontmoeten.
Naast het herkennen van onze gezichtsuitdrukkingen, kunnen deze dieren veranderingen in hormonale niveaus waarnemen, zoals oxytocine, serotonine en dopamine (stoffen die worden geproduceerd bij gelukkige gebeurtenissen), zodat ze de emotionele toestand van de voogd ondubbelzinnig kunnen interpreteren.
Een gedeelde emotie
Zoals we hebben gezien, opereren we niet langer in speculatieve gebieden als het gaat om het praten over empathie bij honden. Experimenten hebben aangetoond dat inderdaad de honden kunnen de emoties van de bewakers waarnemen ver buiten hun gezichtsuitdrukking en dat ze er ook mee besmet zijn.
Om al deze redenen mogen we niet vergeten dat de hond nog een lid van het gezin is dat aandacht verdient. Als het niet in ons opkomt om te schreeuwen in het bijzijn van een klein kind, waarom is het dan normaal om dat te doen in de aanwezigheid van het huisdier?