Mensen verdelen de natuur in categorieën om het beter te begrijpen. Binnen het subphylum van gewervelde dieren (waartoe wij behoren) kunnen we twee grote groepen onderscheiden: vissen en tetrapoden. Toch is niet alles zwart of wit, en sommige weinig bekende soorten worden halverwege tussen de kieuwen en de vier poten gevonden. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de modderhopper.
Er is nog steeds een verhit debat over de eerste gewervelde dieren die voet op aarde zetten. Het is berekend dat deze ecologische verovering vond ongeveer 350 miljoen jaar geleden plaats. De belangrijkste verdachten zijn soorten die we alleen kennen uit het fossielenarchief, zoals de Ichtyostegaof Tiktaalik. Nauw verwant aan sarcopterygische vissen, bezaten deze oude wezens zowel kieuwen als longen, en vertoonden ze tekenen van skeletachtige gewrichten die typisch zijn voor moderne tetrapoden, zoals functionele polsen. Deze kenmerken hadden hen in staat kunnen stellen om in de aardse wereld te gluren.
We kunnen niet meer doen dan de ongelooflijke fysiologie van deze vroege kolonisten op aarde reconstrueren, maar dieren zoals de modderhopper zijn levende voorbeelden van deze offroad-functie. Als je meer wilt weten over deze fascinerende quasi-terrestrische vis, lees dan verder!
Zonder longen maar op het land
Het geslacht Perioftalmus (mud-hopper) omvat verschillende vissoorten die lange tijd in de open lucht kunnen doorbrengen. We laten u enkele kenmerken zien:
- Ze zijn in staat ademhalingsprocessen uit te voeren via de huid, het mondslijmvlies en de keelholte. Hun type ademhaling lijkt sterk op die van kikkers en padden. Deze zeer primitieve gasuitwisseling kan alleen plaatsvinden in zeer vochtige omgevingen. Om deze reden is zijn natuurlijke habitat het mangrovemoeras, en in het bijzonder de modderige overgangsgebieden tussen water en land.
- Deze vissen kunnen meer dan 24 uur buiten het water overleven indien niet onderworpen aan extreme droogte of temperatuur.
- Ze meten meestal ongeveer 7 centimeter en hun kleur is bruin om onopgemerkt te blijven door roofdieren in hun natuurlijke omgeving.
- Ze hebben geen longen ondanks wat je misschien gelooft, maar huidademhaling en kieuwkamers waarin zuurstof wordt opgeslagen, kunt u zich op het land voortbewegen.
- Ze kunnen grote afstanden springen in vergelijking met hun grootte en steile oppervlakken beklimmen dankzij hun aangepaste buikvinnen.
- Het zijn jagers die zich voornamelijk voeden met insecten.
We hebben je laten zien dat deze fascinerende wezens aanpassingen hebben tussen het leven op aarde en in het water, maar nog interessanter is dat ze complexe sociale systemen.
Onmogelijke constructies
Mud hoppers zijn erg territoriaal. Ze leven geïsoleerd in kamers en watertunnels die ze zelf hebben gebouwd onder het oppervlak van het moeras dat ze bewonen. Bovendien hebben onderzoeken zoals deze aangetoond dat deze vriendelijke vissen in staat zijn om momenten van milieuproblemen te plannen, lucht in zuurstofkamers houden in hun holen om te ademen als de omgeving het niet toelaat.
Deze luchtkamers hebben een dubbele functie, aangezien ze ook ze spelen een essentiële rol bij de voortplanting. Mannelijke modderspringers creëren deze toevluchtsoorden en in het broedseizoen verdrijven ze automatisch elke andere levensvorm dan een vrouwtje van dezelfde soort uit hun territorium. Ze proberen hun metgezellen aan te trekken door verschillende beweringen: hun keel wordt rood, hun rugvinnen worden zichtbaar en ze voeren complexe bewegingen uit om indruk op hen te maken.
Eenmaal overtuigd, zal het vrouwtje de eieren in de luchtkamer van het hol van het mannetje leggen, en hij zal ervoor zorgen dat ze voor ze uitkomen. Dit is een duidelijk voorbeeld van ouderlijke zorg, zeldzaam bij vissen.Het mannetje zal deze zuurstofkamer moeten vernieuwen en zal van elke eb profiteren om luchtbellen in zijn mond op te slaan en naar zijn toekomstige nakomelingen te brengen. Zodra de dracht voorbij is, zal het mannetje de luchtkamer vernietigen zodat de jongen worden vrijgelaten in het water van hun toevluchtsoord.
De off-road vis
Zoals we hebben gezien, zijn modderhoppers veel meer dan alleen vissen die op het land kunnen overleven. Ze bouwen galerijen, zorgen voor hun nakomelingen en vertonen verfijnd sociaal gedrag. Ook deze diertjes kunnen onder optimale omstandigheden in gevangenschap leven, dus het is mogelijk dat we ze in een dierentuinkern kunnen vinden!
De modderhoppers zijn een duidelijk voorbeeld dat de overgang van leven van water naar land moeilijk is en veel morfologische veranderingen vereist, maar niet onmogelijk.