Isolatie is iets dat dieren zich niet kunnen veroorloven als ze hun stempel willen drukken op volgende generaties.
Of het nu is om te strijden voor reproductie, om het overleven in kuddes te maximaliseren of om te delen, dieren moeten continu met elkaar omgaan. Zelfs de eenzaamsten - zoals veel spinachtigen - moeten minstens één keer in hun leven socializen: ze moeten een partner veroveren om nakomelingen te krijgen!
Op deze momenten van opsluiting, afgedwongen door de COVID-19-crisis, zullen we allemaal te maken krijgen met een bepaalde mate van Sociale isolatie. Dit heeft verschillende effecten op zowel onze mentale als fysiologische toestand. Echter, Welke invloed heeft langdurige isolatie op wilde dieren?
Hier zijn enkele onderzoeken die hebben geprobeerd deze vraag te beantwoorden.
Niet alleen zoogdieren worden getroffen door eenzaamheid
Socialiteit is een kenmerk dat meestal alleen aan zoogdieren wordt toegeschreven. In feite hebben de meeste mensen beelden in hun hoofd van verschillende groepen primaten die elkaar ontwormen.
Hoewel nesten en complexe interacties typisch zijn voor warmbloedige dieren, er zijn onderzoeken die breken met veel van deze vooroordelen; dat is het geval bij deze die in 2013 werd gepubliceerd.
In deze studie werd een specifiek experiment uitgevoerd: kameleons van de soort werden gevolgd Chamaeleo calyptratus. Deze werden verdeeld in groepen van vier, met uitzondering van enkele exemplaren in totale isolatie, tijdens hun eerste twee maanden van hun leven. De verkregen resultaten zullen u verrassen:
- Interacties tijdens de eerste levensdagen bleken het gedrag van het dier in zijn volwassen stadium te conditioneren.
- De geïsoleerde kameleons vertoonden andere kleuren dan de gegroepeerde.
- De gegroepeerde dieren waren minder onderdanig dan de geïsoleerde dieren aan anderen van dezelfde soort.
- Geïsoleerde dieren jaagden minder effectief op insecten dan gegroepeerde dieren.
Deze resultaten maken één ding duidelijk: de overlevingskans neemt toe bij sociale individuen. Hoewel de kameleon later een eenzaam wezen wordt, zal gemeenschappelijk leren tijdens de eerste maanden zijn hele leven bepalen.
Het bedrijf verlengt het leven en isolatie verkort het
We kennen allemaal het belang van de interactie tussen levende wezens, maar we vermoeden niet in hoeverre het essentieel kan zijn. Deze studie uitgevoerd met de fruitvliegDrosophila melanogaster liet zien dat socialiteit verlengde de levensduur van de vliegen.
Verschillende kolonies vliegen met verschillende parameters werden gehuisvest en er werden twee groepen onderscheiden: "mutante" vliegen (genetisch gemodificeerd om minder te leven) en normale "helper" vliegen. Dit waren de waarnemingen:
- Mutantvliegen die met helpers leefden, verhoogden hun levensverwachting aanzienlijk in vergelijking met geïsoleerde mutanten.
- Mutantvliegen die helpers hadden, verhoogden hun mobiliteit dramatisch in vergelijking met geïsoleerde mutanten.
- Onder stressvolle situaties overleefden gemuteerde vliegen die socialiseerden met helpers langer dan geïsoleerde mutanten.
Indrukwekkend, toch? De gemuteerde vliegen slaagden er niet alleen in om hun levensverwachting te verlengen door te socializen met de normale vliegen, maar ze werden ook resistenter en behendiger.
Isolatie verslechtert de stemming
Eenzaamheid heeft niet alleen invloed op fysiologische patronen. Het verandert ook drastisch de humor bij dieren, zoals deze laatste studie laat zien.
Makaken van verschillende leeftijden werden gedurende lange tijd geïsoleerd en hun reacties werden gevolgd in vergelijking met anderen die het grootste deel van hun leven sociaal waren:
- De geïsoleerde apen vertoonden agressief en stressvol gedrag, terwijl de begeleide apen deze emoties nauwelijks registreerden.
- Jongere apen waren in isolatie agressiever dan oudere.
- Mannen waren in isolatie agressiever dan vrouwen.
Dit is dus het bewijs dat het gebrek aan socialiteit de agressiviteit en stress verhoogt, vooral bij jonge mannen. Het stimuleren van interactie is noodzakelijk voor een goede ontwikkeling.
Ethische overwegingen en laatste opmerkingen
Deze onderzoeken leveren essentiële informatie op als het gaat om het begrijpen van diergedrag. Toch kan men de inherente wreedheid van het isoleren van levende wezens om te leren niet negeren.
Daarom is het noodzakelijk om deze opmerking te maken: In de Europese Unie is het tegenwoordig uitdrukkelijk verboden om dieren voor dit soort experimenten te gebruiken, tenzij het essentieel is.
Primaten vormen een nog striktere uitzondering, aangezien het gebruik ervan voor experimenten onder alle omstandigheden (bijna) verboden is. Om deze reden dateert de laatst geciteerde studie uit het jaar 1971.
Deze ethologische experimenten hebben ons in staat gesteld de sociale dynamiek van dieren te begrijpen met veel voordelen: het kennen van het optimale aantal individuen voor een dierentuin, de sociale dynamiek in natuurreservaten en het vermijden van wreedheid jegens gezelschapsdieren.
De ethologie van het verleden heeft ons in staat gesteld om in het heden goed met dieren om te gaan.
Eén ding is duidelijk: gebrek aan socialiteit is niet prettig bij mens of dier. Om deze reden is het erg belangrijk om rekening te houden met de sociale behoeften van onze huisdieren bij de beslissing om ze aan te schaffen en bij het samenwonen.