Het proces van domesticatie van honden, dat meerdere eeuwen heeft geduurd, blijft veel nieuwsgierigheid genereren. Een daarvan is zonder twijfel de reden waarom er zijn honden met hangende oren en anderen die de rechtopstaande oren van hun wolvenvoorouders behouden.
Om deze nieuwsgierigheid te analyseren, zullen we vervolgens het evolutionaire aspect en de menselijke invloed zien die deze esthetische verschillen kunnen verklaren.
Darwins vragen over honden met hangende oren
Gedurende vele eeuwen, onderzoekers hebben geloofd dat hangoren vooral een kenmerk waren van bepaalde rassen. Bijgevolg werd menselijk ingrijpen tijdens het standaardisatieproces van hondenrassen meestal toegeschreven aan de belangrijkste factor voor het bestendigen van deze eigenschap bij bepaalde honden, en niet bij andere.
Enkele recente studies hebben echter opnieuw gewezen op een oude theorie die door Charles Darwin is voorgesteld. De beroemde Britse natuuronderzoeker associeerde het bestaan van honden met hangende oren met het domesticatieproces.
Deze hypothese, die tot zijn uitgebreide bibliografie over het evolutieproces van soorten behoort, heeft sinds de 19e eeuw niet veel aandacht gekregen. Dit kan echter veranderen nu: veel wetenschappers lijken te onderschrijven wat zij het domesticatiesyndroom bij honden noemen.
Wat is het domesticatiesyndroom bij honden?
Om deze vraag te beantwoorden, moeten we het even hebben over de domesticatie van honden. Allereerst moet je dat begrijpen het is een lang proces dat zo'n 20.000 jaar geleden had kunnen beginnen.
Door deze eeuwen heen, honden hebben talrijke fysiologische, esthetische, genetische en gedragsveranderingen ondergaan in relatie tot hun wolvenvoorouders. Juist deze veranderingen hebben hen in staat gesteld om te differentiëren tot het punt van het genereren van een nieuwe soort binnen de familie van de hondachtigen.
Een van de grote mysteries over gedomesticeerde honden ligt in het begrijpen hoe ze zijn begonnen: de zachtmoedigste wolven hebben menselijke dorpen benaderd op zoek naar warmte en beschutting. Toen realiseerden de mannen zich dat de aanwezigheid van deze wolven voor beide partijen zeer gunstig zou kunnen zijn.
Jaren later realiseerden mannen zich ook dat, door selectieve kruisingen kunnen ze bepaalde esthetische en instinctieve eigenschappen verkrijgen, verbeteren of beheersen bij honden.
Met deze acties was het mogelijk om optimale exemplaren voor de jacht, begrazing of gewoon individuen te verkrijgen die voldeden aan de esthetische normen die in hun tijd en samenleving werden gewaardeerd.
Wat is de relatie tussen honden met hangende oren en het domesticatiesyndroom?
Zoals Darwin in de 19e eeuw leek te veronderstellen, het domesticatieproces heeft invloed gehad op zowel het uiterlijk als het gedrag van de honden. Momenteel spreken we van het domesticatiesyndroom, dat de verschillende veranderingen omvat die worden waargenomen in de morfologie van een dier die verband houden met het domesticatieproces.
Bij de honden, deze morfologische veranderingen worden duidelijk in vergelijking met wolven. Enkele voorbeelden zijn: de kaak en de kleinste tanden, de vlekken of veranderingen in de pigmentatie van de vacht en de slappe oren.
Volgens experts, honden met hangende oren vertonen een licht tekort aan cellen afkomstig van de neuronale top. Als gevolg van dit tekort kunnen embryonale stamcellen niet optimaal presteren bij het vormen van het kraakbeenweefsel van de oren, waardoor ze "vallen" en niet rechtop staan.
Dit tekort zou niet toevallig zijn, maar zou het gevolg zijn van menselijk ingrijpen in de kruisingen om de verschillende hondenrassen te creëren en te standaardiseren. Vanaf het begin van het domesticatieproces had de mens de neiging om de rustigste en meest sociale exemplaren te kiezen.
Neurale topcellen en adrenaline
Mogelijk een van de redenen waarom wolven bestonden minder agressief dan andere het was juist een lagere concentratie van neurale lijstcellen.
Naast het genereren van enkele morfologische veranderingen, zoals hangende oren, Deze verminderde productie van neurale lijstcellen vermindert ook de secretie van adrenaline, dat maakt individuen volgzamer en minder reactief op menselijk contact.
Door de meest sociale wolven te selecteren en te paren, zijn verschillende generaties geboren met neurale lijstceldeficiënties, die die het mogelijk heeft gemaakt om exemplaren te verkrijgen met steeds vriendelijker gedrag en minder als wilde hondachtigen.
Vervolgens, hangoren zijn een zeer gewaardeerde eigenschap geworden bij bepaalde hondenrassen, vooral degenen die zijn opgeleid voor de jacht. Om deze reden is geprobeerd het te overdrijven bij bepaalde honden, zoals de beagle, de bassethond en de cocker-spaniël.
