Er is meer geschreven over de dodo (Raphus cucullatus) dan op enige andere vogel ter wereld. Helaas zijn veel van de gegevens die tot op de dag van vandaag bewaard zijn gebleven, afkomstig van legendes en illustraties die, hoewel spectaculair, hebben geleid tot fouten over wat dit dier werkelijk was en hoe het uitsterven plaatsvond.
Het fysieke uiterlijk van de dodo
De dodo was een vliegende columbiform - zoals duiven - endemisch voor Mauritius, in de Indische Oceaan. Er zijn alleen skeletresten, tekeningen en verhalen van gevonden.
Door de verzamelde gegevens denken de onderzoekers dat het een grote en zware vogel was: ze kunnen een meter hoog worden en tussen de 13 en 25 kilogram wegen. Hun dijbenen, tibiae en tarsi waren lang, dus de dodo's moeten zeer gespierde benen hebben gehad. Aan de andere kant laten de vleugelbotten zien dat die ledematen sterk waren verkleind, zodat ze niet konden vliegen.
De skeletresten laten ook zien dat de dodo een grote snavel had, ongeveer 20 centimeter lang. Zijn vorm verraadt dat het een voornamelijk graanetende vogel was - hij voedde zich met grote zaden en vruchten. Het is zeer waarschijnlijk dat zijn favoriete voedsel de zaden van de tambalacoque-boom waren (Sideroxylon grandiflorum).
Een studie gepubliceerd in de Zoölogisch tijdschrift van de Linnean Society heeft aangetoond dat dodo's een sterk ontwikkelde bulbus olfactorius hadden. Als gevolg hiervan weten we nu dat dodo's een extreem ontwikkeld reukvermogen hadden en dit heeft hen waarschijnlijk geholpen om diep in de grond begraven zaden te vinden, die ze met hun sterke poten hebben opgegraven.
Hoe en waarom is de dodo uitgestorven?
Het kostte mensen minder dan 100 jaar om de dodo te doden. Sinds hun aankomst op het eiland in de 16e eeuw jaagden mensen op deze en andere vogels die van nature geen roofdieren hadden. Daarom hadden ze ook niet de middelen om zich te verdedigen.
Het lijkt erop dat de dodo een zeer tamme vogel was, gemakkelijk te vangen was en geen angst toonde voor de nieuwe kolonisten van het eiland. Hierdoor jaagden zeelieden gemakkelijk op dodo's, wat leidde tot hun uitsterven.
De laatste betrouwbare waarneming was in 1662. Later kunnen andere rapporten verwijzen naar een vogel die lijkt op en verward wordt met de dodo, de rode rail (Aphanapteryx bonasia). Desondanks zijn de statistische technieken voor het voorspellen van de kans dat een soort zal uitsterven, gepubliceerd in het tijdschrift Wetenschap, geven aan dat het zeer waarschijnlijk is dat de dodo weerstand heeft geboden tot het jaar 1690.
Andere vogels in dezelfde situatie
De dodo is niet de enige vogel die door menselijke oorzaken niet kan uitsterven. In feite is de lijst van vogels die in minder dan een eeuw van de aarde zijn verdwenen, sinds ze het pad van de mens kruisten, meer dan honderd. Vervolgens laten we u een kleine reeks voorbeelden zien van enkele van de vogels die al zijn uitgestorven vanwege dezelfde oorzaken als de dodo.
- Rode spoor (Aphanapteryx bonasia)
- Olifant vogelAepyornis maximus)
- Zuidereiland Giant Moa (Dinornis robustus)
- Kustmoa (Euryapteryx curtus)
- Gewone kiwi (Apteryx australis)
- Koning Eiland Emu (Dromaius novaehollandiae ater)
- Kangoeroe Eiland Emu (Dromaius baudinianus)
- Arabische struisvogel (Struthio camelus syriacus)
- Wilde eend van het Amsterdamse eiland (Anas Marecula)
- Noordereiland Gans (Cnemiornis gracilis)
- Reus Alca (Pinguinus impennis)
- Noordereiland Aptornis (Aptornis otidiformis)
- Hawkins-spoor (Diaphorapteryx hawkinsi)
- Swamphen van Santa Helena (Aphanocrex-podarces)
Het uitsterven van soorten is niet alleen schadelijk voor het betrokken organisme. Elke soort speelt een fundamentele rol in de mondiale ecologie, hoe klein ook. De gevolgen van zoveel uitstervingen kunnen van invloed zijn op elk van de wezens die de planeet bewonen.