Weten of onze hond een 'normaal' gedrag vertoont of juist de aandacht van een trainer nodig heeft, is een veel voorkomende vraag die hondenethologie kan oplossen.
Hondenethologie als specialiteit
Ethologie is de discipline die tot doel heeft het gedrag van dieren te bestuderen. Hoewel de menselijke belangstelling voor het begrijpen van dergelijk gedrag duizenden jaren teruggaat, duurde het tot de tweede helft van de 20e eeuw voordat ethologie als wetenschap werd geconsolideerd.
De specialiteit van de ethologie die gericht is op zowel het beschrijven als het verklaren van het gedrag van honden, staat bekend als hondenethologie.Kennis van dit onderwerp kan zeer nuttig zijn in algemene gebieden, zoals de opvoeding van gedomesticeerde honden, of meer gespecialiseerd, zoals de opleiding van blindengeleidehonden of politiehonden.
Als het belangrijkste kenmerk van de ethologische methodologie valt de observatie van het dier op., bij voorkeur in zijn natuurlijke omgeving. De oorsprong van de hondenethologie concentreerde zich dus op de studie van het gedrag van de wolf, niet alleen vanwege de interesse die deze soort altijd in de mens heeft gewekt, maar ook vanwege het proberen zijn gedrag te extrapoleren naar dat van de hond.
Op dit moment is geconcludeerd dat ondanks de schijnbare gelijkenis -vooral fysiek- die de wolf en de hond kunnen hebben, dit twee verschillende soorten zijn (Wolf Y Canis familiaris respectievelijk). En dat blijkt onder meer uit hun gedrag.
Op deze manier worden wolven gekenmerkt door hun jacht en wilde natuur, niet gewend om met mensen te leven of in gesloten ruimtes te verblijven, eigenschappen die totaal tegengesteld zijn aan die van gedomesticeerde honden.
Om het gedrag van honden te begrijpen, analyseert de hondenethologie hoe het zich gedraagt in zijn natuurlijke omgeving, dat wil zeggen in de menselijke samenleving. Maar hoeveel observaties experts ook hebben gedaan, het is nog steeds moeilijk om te categoriseren welk gedrag 'normaal' is. Vandaar de mogelijke conflicten tussen trainers en eigenaren als het gaat om het al dan niet rechtvaardigen van 'slecht gedrag'.
Een van de meest voorkomende hondenhandelingen, afgezien van de bekende beweging van de staart om geluk uit te drukken, valt de markering van territorialiteit op, voornamelijk bij mannen door urine en het begraven van uitwerpselen en voorwerpen die een bepaald belang voor hen hebben, zoals voedsel en speelgoed. Bovendien worden ze gekenmerkt door promiscue en loyaal te zijn aan hun eigenaren, die ze verdedigen en respecteren.
Hondenethologie in de huiselijke sfeer
Naast deze gedragspatronen van honden die als 'normaal' zijn vastgesteld en wetenschappelijk zijn geclassificeerd in de zogenaamdeEtogram van honden,Er moet rekening mee worden gehouden dat, afhankelijk van het geanalyseerde ras, sommige gedragingen kunnen overheersen over andere.
Op deze manier is het bij het kopen van een hond essentieel om het 'doel' te kennen dat het in ons leven zal hebben, niet alleen om onderscheid te maken tussen gezelschaps- of jachthond, maar ook om te kijken naar het publiek met wie het gaat communiceren. Honden zijn over het algemeen sociaal en volgzaam, maar hondenethologie heeft geverifieerd dat er rassen zijn die meer vatbaar zijn voor vriendelijkheid met de mens dan andere, de laatste normaal gecategoriseerd als 'gevaarlijke rassen'.
Eerdere documentatie over de algemene aard van de verschillende rassen en over hoe we onze huisdieren in de vroege stadia van hun ontwikkeling goed kunnen opvoeden, kan de sleutel zijn tot succes in toekomstig samenleven. Toch is het raadzaam om elk gedrag dat de eigenaar als "abnormaal" beschouwt, te laten analyseren door een trainer of een dierenarts die gespecialiseerd is in ethologie.