De oorwurm, in de volksmond ook wel cortapicha, schaarknipper, schaar of cortacapote genoemd, wordt gekenmerkt door de mobiele aanhangsels die hij aan het einde van zijn achterlijf heeft, vergelijkbaar met een schaar. Zoals je kunt zien, zijn hun bijnamen behoorlijk grafisch.
Bovendien is het een kosmopolitisch insect, heel gemakkelijk te vinden in tuinen, op het platteland en in steden, en daarom is het goed bekend bij de bevolking. Toch hoor je zelden iets over de oorwurm dat niet te maken heeft met zijn aard als plaag of bestrijder ervan. Naast dit debat vindt u hier een volledig dossier over zijn biologie, dus mis niets: het is een zeer interessant dier.
Taxonomie en kenmerken
De oorwurm krijgt de wetenschappelijke naam vanForficula auricularia en het is een soort dermapteran-insect (orde van insecten precies gekenmerkt door de tang op zijn achterlijf) van de familie van de forficuliden. Hoewel er binnen deze taxonomische familie zo'n 70 soorten zijn, zullen we ons in dit artikel alleen concentreren op de genoemde.
Er is echter iets merkwaardigs aan de classificatie van oorwurmen. In 2020 onthulde een artikel dat het cryptische soorten zijn, dat wil zeggen dat hun DNA verschilt tussen verschillende soorten die er hetzelfde uitzien. Deze genetische studies gaven aan dat wat bekend stond als Forficula auricularia op zijn minst een complex is van 4 morfologisch bijna identieke soorten: Forficula aeolica, Forficula mediterranea, Forficula dentata en Forficula auricularia.
Als de tang wordt uitgesloten, is het lichaam van de oorwurm 10-15 millimeter lang, afgeplat en flexibel.Het vertoont duidelijk herkenbaar seksueel dimorfisme, aangezien de klauwen van de mannetjes gebogen zijn en groter zijn dan die van de vrouwtjes, die recht zijn. Bovendien hebben ze 10 segmenten in de buik en vrouwtjes slechts 8.
Hoewel hij zelden vliegt, is het een gevleugelde soort.
Earwig Habitat
Deze soort komt wijd verspreid voor in West-Azië, Europa en Noord-Afrika. Hoewel hij inheems is in deze 3 regio's, werd hij aan het begin van de 20e eeuw ook geïntroduceerd op het Amerikaanse continent en Australië.
Hun referentiehabitats zijn ook zeer divers. Hij is gemakkelijk te vinden in tuinen, onder de schors van levende bomen of dode stammen, onder stenen en op een lange lijst van andere schaduwrijke en vochtige plekken. Het is een bekende kosmopolitische soort, vooral in klimaten met weinig temperatuurschommelingen, zoals de gematigde zone van Europa.
Eten
Het is een omnivoor insect dat zich vooral voedt met planten in zijn omgeving. Het werkt echter ook als een reinigend organisme, omdat het ontbindende stoffen kan consumeren, zowel plantaardig als dierlijk.
Hier ontstaat de controverse over de aard ervan als een plaag of als een controleur ervan. De oorworm kan, wanneer hij zich ongecontroleerd voortplant op een plek als een gewas, verwoestend worden, omdat hij meestal de voorkeur geeft aan de scheuten om zich te voeden en in staat is om naar de hoogste planten te vliegen. Het wordt echter ook gebruikt om bladluisplagen te doden, omdat ze er ook op jagen voor voedsel.
Oorwormgedrag
Het is een nachtelijk insect dat overdag op donkere en vochtige plaatsen rust. Het is merkwaardig om te zien hoe ze zowel alleen als in kolonies kunnen leven, waarbij de eerste alleen voorkomt wanneer de vrouwtjes vertrekken tijdens de paartijd.
Hun belangrijkste vorm van communicatie is via chemische prikkels. Volwassenen geven feromonen vrij om elkaar te ontmoeten tijdens het paarseizoen, die worden opgevangen door chemoreceptoren op de antennes. Ze hebben ook samengestelde ogen en haren op hun voelsprieten die hen voorzien van tactiele informatie.
Klauwen worden ook gebruikt om te communiceren, tijdens het paren of als bedreiging.
Afspelen
Het broedseizoen van de oorworm begint in september, wanneer de paren elkaar ondergronds ontmoeten om zich voort te planten. Mannetjes zwaaien met hun tang om het vrouwtje het hof te maken, strelen haar ermee en proberen haar vast te pakken. De bevruchting van de eieren vindt plaats in het vrouwtje. Soms verschijnt er nog een mannetje tijdens de verkering, en dan vechten beiden met hun tang voor het vrouwtje.
In de late winter, met de lente in aantocht, leggen vrouwtjes 30 tot 55 eieren in een hol dat in de grond is gegraven. Het is een soort die voor de eieren en jongen zorgt totdat ze op een leeftijd van 2 maanden zelfstandig zijn. De nimfen worden in hun eerste stadium gevoed door de moeder, maar in het tweede stadium zijn ze al in staat om op zoek te gaan naar hun eigen voedsel.
Er zijn vrouwtjes gevonden die ook voor de verlaten eieren van anderen van hun soort zorgen.
Kende je deze details over de oorwurm? Zelden krijgen zulke kleine dieren aandacht als het niet is om te beslissen of ze het verdienen om bij ons in de buurt te wonen of niet. Het is echter een zeer belangrijk lid van de ecosystemen die het bewoont, dus respect voor zijn leven moet altijd de prioriteit zijn.
