‘Symbiose’ is een term die is afgeleid van het Grieks en betekent letterlijk ‘samen leven’. In de natuur stellen deze bestaansmiddelen verschillende levende wezens in staat om interactieve biologische relaties aan te gaan. Vervolgens analyseren we de symbiose van het dierenrijk en het belang ervan voor het voortbestaan van talloze soorten.
Definitie van symbiose
We horen vaak dat sommige mensen zo'n sterke en natuurlijke interactie vertonen dat ze een symbiotische relatie onderhouden. Op deze manier kan de populaire cultuur ons helpen om op een eenvoudige manier te begrijpen wat de symbiose van het dierenrijk is.
We moeten niet vergeten dat in werkelijkheid niet alle symbiotische relaties positief zijn voor alle soorten soorten; in veel gevallen kan een van de soorten worden geschaad door deze relatie.
De symbiose van het dierenrijk omvat een reeks interactieve biologische relaties die voordelen opleveren voor elk van de betrokken soorten. Deze interacties moeten tot stand worden gebracht tussen vergelijkbare levende wezens, zelfs tussen levende wezens en planten, en moeten in de loop van de tijd blijven bestaan om als symbiose te worden beschouwd.
Er zijn verschillende soorten symbiose, in het algemeen, die in twee grote groepen zijn verdeeld:
- Endosymbiose. Ze komen voor wanneer een van de wezens die bij deze relatie betrokken zijn, in het lichaam van de ander leeft. Normaal nestelen ze zich in cellen, in je spijsverteringsstelsel.
- Aan de andere kant hebben we ectosymbiotische interacties, waarbij symbiotische wezens samenleven, maar zonder zich in hun organismen te bevinden. Over het algemeen leeft een van de soorten op of onder het lichaam van zijn gastheer.
Soorten symbiose van het dierenrijk
De mate van integratie die is ontwikkeld tussen symbiont-wezens genereert verschillende soorten symbiose. Veel dieren leven samen om te profiteren van hun respectievelijke aanwezigheid, door een eenvoudige relatie tot stand te brengen.
Sommige soorten slagen er echter in om genetische overdrachten uit te voeren en nieuwe individuen te genereren, wat tot uiting komt in een intense interactie. Hieronder vatten we de belangrijkste kenmerken van de drie belangrijkste soorten symbiose in het dierenrijk samen:
Mutualisme
Mutualisme is de meest gunstige vorm van symbiose waarin twee dieren hun coëxistentie tot stand kunnen brengen. Het populaire gebruik van de uitdrukking 'symbiotische relatie' is geïnspireerd door deze interacties, die een 'positief-positieve' interactie veronderstellen.
Het kan tot stand worden gebracht als een directe uitwisseling van hulpbronnen of diensten of als een interactie tussen een natuurlijke hulpbron en een dienst. Maar de twee soorten profiteren altijd in gelijke mate van mutualisme en verbeteren hun biologische fitheid door een dergelijke relatie.
Commensalisme
Bij commensalisme levert biologische interactie voordelen op voor een van de betrokken soorten. Het andere dier ondervindt echter geen nadeel van het voordeel dat het direct of indirect oplevert. Het zou een 'positief-neutraal' type relatie zijn.
Parasitisme
Parasitisme veronderstelt een ongelijke relatie, waarbij een van de soorten wordt benadeeld en een ander wordt bevoordeeld. Met andere woorden, een 'positief-negatieve' wisselwerking. Over het algemeen vormen parasitaire symbiose een ernstig risico voor de gezondheid van het dier dat ze herbergen.
Voorbeelden van symbiose uit de dierenwereld
Om het begrip van de soorten symbiose in het dierenrijk te verbeteren, zien we enkele echte voorbeelden van mutualisme, parasitisme en commensalisme.
Symbiotische relaties van mutualisme
Zoogdieren van herkauwers hebben verschillende micro-organismen in hun maagholte. Door de natuurlijke werking van deze micro-organismen kunnen plantenetende dieren de cellulose in planten verteren.
Op hetzelfde moment dat de spijsvertering plaatsvindt, is de voeding van deze kleine levende wezens gegarandeerd. Daarom is deze symbiotische relatie mutualisme en geen parasitisme.
Iets vergelijkbaars doet zich voor in de darmflora van mensen, die wemelt van nuttige bacteriën. Deze kleine wezens bevorderen de vertering van voedsel en beschermen de dikke darm tegen de darm.
Aan de andere kant krijgen ze een veilige haven, waar de nodige moleculen voor hun goede voeding in overvloed aanwezig zijn; zoals we zien, is het weer een demonstratie van endosymbiotisch mutualisme.
Symbiose van het dierenrijk: parasitismerelaties
Een bekend voorbeeld van deze symbiotische relatie doet zich voor wanneer bepaalde parasieten huisdieren, wilde dieren in hun ecosysteem en mensen treffen.
Als we het hebben over endoparasieten, zoals lintwormen of wormen, hebben we een parasitaire endosymbiose. Als we denken aan teken of vlooien, krijgen we een voorbeeld van parasitaire ectosymbiose.
Commensalisme in het dierenrijk
Het meest klassieke voorbeeld van commensalisme doet zich voor wanneer gieren zich voeden met prooien die door andere roofdieren zijn gedood. Omdat deze vogels niet kunnen jagen, moeten ze deze stukjes vlees consumeren om te overleven. Hoewel het slechts één soort ten goede komt, schaadt of verstoort deze commensale relatie het welzijn van andere dieren niet.
